محمد خبری زاد، قائم مقام مدیر عامل سرمایه‌گذاری سایپا، در گفت‌وگو با «سنا» تحلیل کرد:
مشاهده اثر بازار ارز توافقی بر گزارش آذر و زمستان شرکت‌های بورسی
در گفت‌وگویی که محمد خبری زاد، قائم مقام مدیر عامل سرمایه‌گذاری سایپا، با خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه ایران (سنا) داشته است، به تحلیل وضعیت بازار ارز و تأثیرات آن بر شرکت‌های بورسی پرداخته شده است. او در این گفتگو بر اهمیت بازار توافقی ارز تأکید کرده و اظهار داشته است که هدف از ایجاد این بازار، کاهش شکاف میان نرخ دلار آزاد و نرخ دلار نیمایی بوده است.
چالش‌های ناشی از اختلاف نرخ‌ها
خبرزاد بیان کرده است که این شکاف قیمتی نه تنها به چالش‌هایی برای عرضه‌کنندگان ارز منجر شده، بلکه بر تمام بخش‌های اقتصادی نیز تأثیرگذار بوده است. به عنوان مثال، بسیاری از عرضه‌کنندگان که تمایلی به فروش ارز نداشتند، مجبور بودند در شرایطی ناگوار اقدام به فروش کنند و متحمل ضررهایی بین ۲۰ تا ۳۰ درصد زیر قیمت بازار شوند. این موضوع به وضوح نشان‌دهنده ناتوانی برخی از فعالان اقتصادی در مدیریت ریسک‌های مالی ناشی از این نوسانات قیمتی است.
از سوی دیگر، اختلاف نرخ دلار آزاد و نیمایی به ایجاد رانتی برای واردکنندگان انجامیده است؛ به طوری که این رانت غالباً به جیب واردکنندگان می‌رفت و سهامداران در نتیجه این وضعیت متضرر می‌شدند. در حقیقت، این عدم تعادل قیمتی باعث شده بود تا شرکت‌های بورسی نتوانند به حداکثر سودآوری خود دست یابند. طبق بررسی‌های انجام‌شده، تخمین زده می‌شود که بیش از 30 درصد از سهامداران در نتیجه این اختلاف قیمتی دچار زیان‌های قابل توجهی شده‌اند.
تأثیرات مثبت بازار توافقی
با تأسیس بازار توافقی ارز، خبری زاد بر این باور است که روند عرضه و تقاضا در این بازار به طور محسوسی بهبود خواهد یافت. او اشاره کرد که قیمت‌ها در سامانه ارز توافقی تقریباً ۲۰ درصد بالاتر از دلار نیمایی قرار دارد و این امر موجب نزدیک‌تر شدن عرضه و تقاضا به یکدیگر خواهد شد. این نزدیک شدن قیمت‌ها نه تنها کاهش شکاف میان نرخ‌ها را به دنبال دارد، بلکه منجر به افزایش حجم عرضه ارز توسط شرکت‌های صادرات محور نیز می‌شود.
به عنوان نمونه، ورود شرکت‌های بیشتری به بازار توافقی می‌تواند منجر به افزایش دسترسی راحت‌تر و سریع‌تر واردکنندگان به ارز مورد نیازشان شود. بدین ترتیب، رانتی که پیش‌تر نصیب واردکنندگان می‌شد، حالا به سهامداران و شرکت‌های متقاضی ارز منتقل خواهد شد. این تغییر می‌تواند آثار مثبتی بر روی اقتصاد کلان داشته باشد و همچنین میزان ارز عرضه‌شده در این بازار نسبت به سایر بازارها بیشتر خواهد بود.
آینده روشن برای شرکت‌های بورسی
خبرزاد در ادامه صحبت‌های خود به سودآوری شرکت‌های بورسی اشاره کرده و ابراز امیدواری کرد که با تاسیس بازار توافقی ارز، شرایط برای فعالیت‌های اقتصادی بهتر خواهد شد. او پیش‌بینی کرد که تصمیم جدید بانک مرکزی می‌تواند تأثیرات مهمی بر گزارش‌های ماهانه آذرماه و فصل زمستان شرکت‌های حاضر در بازار سرمایه داشته باشد.
او همچنین خاطرنشان کرد که این تغییر سیاست ارزی بانک مرکزی گواهی بر تلاش برای حفظ حقوق سهامداران است. به عبارت دیگر، این تصمیمات نشان‌دهنده یک رویکرد جدید در سیاست‌گذاری ارزی کشور است که می‌تواند منجر به ثبات بیشتری در بازار سرمایه و در نهایت رشد اقتصادی پایدارتر شود.
در نهایت، می‌توان گفت که تاسیس بازار توافقی ارز نه تنها یک تغییر ساختاری در نظام ارزی کشور است، بلکه فرصتی منحصر به فرد برای اصلاح روندهای اقتصادی و ایجاد شرایط مناسب‌تر برای فعالان بازار سرمایه فراهم آورده است.