
عدم آگاهی مجلس از درخواست پزشکیان: بررسی دلایل و پیامدها
به گزارش توانآپ، طرح اصلاح پول ملی ایران که به تازگی دوباره در کانون توجهات قرار گرفته است، با ارسال لایحه «حذف چهار صفر از پول ملی» توسط مسعود پزشکیان به مجلس، بار دیگر به بحث و بررسیها دامن زده است. این لایحه که در ابتدا در دولت دوازدهم و در تاریخ 13 مرداد 1398 به تصویب رسید، به عنوان یک اقدام مهم برای مقابله با تورم و کاهش بار مالی بر دوش مردم مطرح شده است. با این حال، اظهارات متناقضی از سوی مقامات دولتی و نمایندگان مجلس درباره وضعیت فعلی این لایحه وجود دارد.
شهرام دبیری، معاون پارلمانی رئیس جمهور، در گفتوگویی تأکید کرد که این لایحه در دولت دوازدهم تصویب شده و هیچ اقدام جدیدی از سوی دولت چهاردهم برای ارسال آن به مجلس صورت نگرفته است. وی همچنین اشاره کرد که دولت تمامی لوایح معوقه را بررسی کرده و این لایحه نیز جزو همین موارد است که در حال حاضر در کمیسیون اقتصادی برای رفع ایرادات شورای نگهبان در حال بررسی است.
از سوی دیگر، پیگیریهای ان نشان میدهد که اعضای هیأت رئیسه مجلس دوازدهم نیز از ارسال این لایحه بیخبر هستند. علیرضا سلیمی، سخنگوی هیأت رئیسه، تصریح کرد که این لایحه به دولت مرتبط است و او در جریان ارسال آن به مجلس نیست. این وضعیت مبهم باعث شده تا انتظارها برای واکنش مجلس به خبر ارسال این لایحه افزایش یابد.
تاریخچه و زمینهسازی لایحه حذف صفر
لایحه «حذف چهار صفر از پول ملی» برای اولین بار در تاریخ 9 مرداد 1398 به پیشنهاد بانک مرکزی مطرح شد. هدف اصلی این طرح، کاهش اثرات منفی تورم بالا بر روی ارزش پول ملی و تسهیل معاملات روزمره مردم بود. بر اساس آمارهای رسمی، نرخ تورم در ایران در سالهای اخیر به بالای 40 درصد رسیده است که این موضوع فشار زیادی بر روی قدرت خرید مردم وارد کرده است.
در تاریخ 15 اردیبهشت 1399، کلیات این لایحه در مجلس شورای اسلامی تصویب شد، اما جزئیات آن هنوز به تصویب نرسیده است. همچنین، تأیید شورای نگهبان برای اجرایی شدن این لایحه ضروری است که تاکنون محقق نشده است.
چالشها و انتقادات
با وجود اینکه حذف صفر از پول ملی میتواند به ظاهر راهحلی برای کاهش بار مالی باشد، اما کارشناسان اقتصادی بر این باورند که این اقدام نمیتواند به تنهایی مشکل تورم را حل کند. مرتضی افقه، کارشناس پولی و بانکی، در این زمینه میگوید: «تورم ایران ریشه در ساختارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی دارد و با اقدامات سطحی نمیتوان آن را کنترل کرد.» او همچنین تأکید میکند که حذف صفر تنها میتواند تا حدودی حیثیت پول ملی را بازگرداند، اما بدون تغییرات اساسی در سیاستهای اقتصادی، تأثیر چندانی نخواهد داشت.
هزینههای اجرایی
اجرای این طرح نیازمند هزینههای هنگفتی برای جمعآوری اسکناسهای قدیمی و چاپ اسکناسهای جدید خواهد بود. با توجه به کسری بودجه دولت، این هزینهها ممکن است به یک چالش بزرگ تبدیل شود. افقه همچنین اشاره میکند که اگر روند فعلی ادامه یابد، احتمال تکرار حذف صفر در سالهای آینده وجود دارد.
نیاز به اقدامات مکمل
یکی از نکات کلیدی در مورد لایحه حذف صفر، نیاز به اقدامات مکمل برای کنترل نرخ تورم قبل از اجرای آن است. افقه معتقد است که این لایحه باید پس از انجام اقدامات عملیاتی برای کاهش تورم مورد استفاده قرار گیرد تا بتواند مؤثر واقع شود.
تجارب جهانی
کشورهایی مانند ترکیه، برزیل و آرژانتین تجربه موفقی از حذف صفر از پول ملی خود داشتهاند. ترکیه با حذف 6 صفر از لیر در سال 2004 توانست نرخ تورم خود را به زیر 10 درصد کاهش دهد. اما تجربه بولیوی نشان میدهد که بدون انجام اقدامات ضدتورمی، حذف صفر نمیتواند مشکلات اقتصادی را حل کند.
در نهایت، با توجه به شرایط اقتصادی کنونی ایران و چالشهای موجود، لازم است که مسئولان به جای اتخاذ تصمیمات سطحی، راهکارهای عملیاتی و بنیادی برای کنترل تورم و بهبود وضعیت اقتصادی کشور را مد نظر قرار دهند. به نقل از صدای بورس
انتهای پیام/