مقصر اصلی قطع برق چه کسی است؟ بررسی علل و عوامل موثر در قطع برق.

به گزارش توانآپ، هفته گذشته روزنامه نیویورک تایمز در گزارشی به بررسی علل قطع برق در ایران پرداخت و در نهایت این موضوع را به حملات موشکی رژیم صهیونیستی نسبت داد. در این گزارش، نیویورک تایمز به وضعیت بحرانی انرژی در ایران اشاره کرده و نوشت: «در هفته گذشته، ادارات دولتی در ایران تعطیل شده یا با ساعات کاری کاهش‌یافته فعالیت می‌کردند. مدارس و دانشگاه‌ها به صورت آنلاین کار می‌کردند و مراکز صنعتی از دریافت برق محروم شده‌اند که تولیدات صنعتی را تقریباً به حالت تعلیق درآورده است.»

با وجود اینکه ایران یکی از بزرگ‌ترین ذخایر گاز طبیعی و نفت خام در جهان را دارد، اما اکنون با یک بحران انرژی تمام‌عیار روبه‌رو است که ناشی از سال‌ها تحریم، مدیریت ضعیف، زیرساخت‌های فرسوده، سو مصرف و حملات هدفمند اسرائیل است. رئیس‌جمهور مسعود پزشکیان در یک سخنرانی زنده تلویزیونی گفت: «ما با ناترازی‌های بسیار شدیدی در گاز، برق، انرژی، آب، پول و محیط زیست مواجه هستیم. همه این‌ها در سطحی هستند که می‌توانند به یک بحران تبدیل شوند.»

در حالی که ایران سال‌هاست با مشکلات زیرساختی دست‌وپنجه نرم می‌کند، رئیس‌جمهور هشدار داد که این مسئله اکنون به نقطه بحرانی رسیده است. برای بخش عمده‌ای از هفته گذشته، کشور تقریباً به حالت تعطیلی درآمد تا صرفه‌جویی در انرژی انجام شود. ایرانیان ناراضی بودند و رهبران صنعتی هشدار می‌دادند که خسارات ناشی از این وضعیت به ده‌ها میلیارد دلار می‌رسد. پزشکیان هیچ راه‌حلی جز عذرخواهی ارائه نکرد و گفت: «ما باید از مردم عذرخواهی کنیم که در شرایطی قرار گرفته‌ایم که آن‌ها باید این فشارها را تحمل کنند. ان‌شاءالله سال آینده تلاش خواهیم کرد تا این اتفاق تکرار نشود.»

اما واقعیت چیست؟ در ایام زمستان مصرف گاز در کشور افزایش پیدا می‌کند و عمده این مصرف نیز در بخش خانگی، صنایع و نیروگاه‌ها است. اگرچه تولید گاز در سه مقطع زمانی رکوردشکنی کرد، اما برودت هوا باعث افزایش مصرف گاز در بخش خانگی شد و دولت برای کنترل مصرف مجبور شد یک هفته را تعطیل کند. این تعطیلی عملاً تا حدود قابل قبولی مصرف را کاهش داد. اما سوال اینجاست که چرا با این شرایط دولت نتوانست مانع از قطع برق در کشور شود؟

پیگیری‌های صورت گرفته از مراجع مطلع نشان می‌دهد که از اواخر مردادماه تا همین یک هفته قبل به طور میانگین ۲۲۵ میلیون متر مکعب گاز تحویل نیروگاه‌های حرارتی شده است. برای جبران کسری برق که تقریباً ۱۳ هزار مگاوات است، باید سوخت مایع نیز برای نیروگاه‌های برق حرارتی تأمین شود.

وضعیت تأمین سوخت مایع نیروگاه‌ها نشان می‌دهد که هر سال روند کاهشی در تأمین سوخت گازوئیل وجود داشته است، اما در عوض شاهد افزایش تأمین سوخت گاز به نیروگاه‌ها بوده‌ایم. بر اساس آمار شرکت ملی گاز ایران، از سال ۱۴۰۱ به بعد به دلیل افزایش تولید گاز، روند تحویل گاز به بخش نیروگاهی فزاینده بوده است.

در فرودین تا مرداد سال ۱۴۰۱ حدود ۲۳۰ میلیون متر مکعب گاز به نیروگاه‌ها تحویل داده شده است و این رقم در ماه مشابه سال ۱۴۰۳ به عدد ۲۵۵ میلیون متر مکعب رسیده است. همچنین گاز تحویلی به بخش نیروگاهی از مرداد تا آذرماه سال ۱۴۰۱ حدود ۲۰۶ میلیون متر مکعب بوده که با توجه به برودت هوا نسبت به سال ۱۴۰۱، این رقم در سال جاری به ۲۰۸ میلیون متر مکعب رسیده است.

امسال سرمای هوا از آبان ماه آغاز شد و در هفته آخر آذرماه سردترین روزهای سال را پشت سر گذاشتیم که منجر به تعطیلی یک هفته‌ای کل کشور شد.

در خصوص انفجار خط لوله گاز و مصائب نیروگاه‌ها، باید گفت که روز چهارشنبه ۲۵ بهمن ماه ۱۴۰۲ حادثه انفجار در خط لوله سراسری گاز جنوب به شمال رخ داد. این انفجارها موجب شد تا گازرسانی نه تنها در بخش نیروگاهی با مشکل مواجه شود بلکه گاز بخشی از مناطق مرکزی و غربی کشور نیز دچار اختلال شد. جواد اوجی، وزیر وقت نفت ایران، این حادثه را «خرابکارانه» توصیف کرد.

با تلاش‌های شبانه‌روزی نیروهای شرکت ملی گاز، این خط در کمترین زمان ممکن ترمیم شد، اما همین مسئله موجب شد تا سوخت مایع ذخیره شده در نیروگاه‌ها (گازوئیل) برای تأمین برق مورد استفاده قرار گیرد و عملاً حجم ذخیره این سوخت کاهش یابد.

در سال جاری، نیروگاه‌ها اعلام کرده‌اند که به جای سوخت مازوت باید سوخت گازوئیل تحویل آنها شود. مسئولان وزارت نیرو معتقدند استفاده از مازوت هزینه تعمیر و نگهداری نیروگاه‌ها را بالا می‌برد و به همین دلیل حاضر به استفاده از مازوت نیستند مگر اینکه دستور از یک نهاد بالاتر صادر شود.

موضوع قاچاق گازوئیل نیز همواره بر سر زبان‌ها افتاده است. برخی فعالان بخش انرژی معتقدند اگر واقعاً نیروگاه‌ها بخواهند تولید برق داشته باشند، می‌توانند در کنار گازوئیل از مازوت نیز استفاده کنند تا مشکلات برطرف شود.

مالک شریعتی، عضو کمیسیون انرژی مجلس، با افشای قاچاق سوخت توسط نیروگاه‌ها گفته است که نهادهای نظارتی از مجلس تقاضا کرده‌اند فکری به حال حجم بالای تخلفات نیروگاه‌ها انجام دهند. او تأکید کرد: «شاید رویمان نمی‌شود بگوییم ۱.۵ میلیارد لیتر آمار رسمی قاچاق سالانه سوخت مایع در نیروگاه‌هاست.»

در نهایت، برای حل مشکلات ایجاد شده در قطع برق، نیاز به سیاست‌های جدیدی داریم. یکی از راهکارها می‌تواند تحویل گاز و سوخت مایع به نیروگاه‌ها با قیمت آزاد (صادراتی) باشد. این اقدام نه تنها شائبه قاچاق گازوئیل را برطرف می‌کند بلکه موجب افزایش راندمان نیروگاه‌ها نیز خواهد شد و در نهایت به تولید برق در کشور افزوده خواهد شد. به نقل از صدای بورس

انتهای پیام/