طالبان سد جدیدی بر روی یکی از رودخانه‌ها به سمت ایران ایجاد کرد!

توانآپ: سد پاشدان و چالش‌های حقابه ایران از هریرود

هریرود، یکی از رودخانه‌های مهم و حیاتی در منطقه، پس از عبور از افغانستان به مرز ایران می‌رسد و به عنوان منبع اصلی تأمین آب شرب برای بیش از ۲ میلیون نفر از ساکنان استان خراسان رضوی شناخته می‌شود. این رودخانه نه تنها برای تأمین آب شرب بلکه برای کشاورزی و تأمین معیشت مردم منطقه نیز اهمیت دارد. اما در سال‌های اخیر، تحولات سیاسی و اقتصادی در افغانستان بر روی منابع آبی این رودخانه تأثیرات عمیقی گذاشته است.

به گزارش «تابناک» به نقل از فارس، هیئت حاکمه افغانستان اخیراً بر روی یکی از سرشاخه‌های هریرود، سدی به نام پاشدان ساخته و آن را آبگیری کرده است. این اقدام پس از ساخت سد سلما، دومین مانع در مسیر جریان آب به سمت ایران و ترکمنستان محسوب می‌شود. ساخت سد پاشدان توسط یک شرکت آذربایجانی با ۱۸ ساعت کار روزانه به مرحله آبگیری رسیده است. طالبان اعلام کرده که با آبگیری این سد، ۱۳ هزار هکتار زمین کشاورزی در افغانستان سیراب خواهد شد. اما تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد که سدسازی در این منطقه ممکن است به نابودی چند صد هزار هکتار اراضی در پایین‌دست، به ویژه در افغانستان، منجر شود.

وزارت انرژی و آب افغانستان نیز اعلام کرده که برنامه‌های سدسازی بر روی هریرود به سدهای سلما و پاشدان محدود نمی‌شود و ساخت دو سد دیگر به نام‌های تیرپل و گفگان نیز در دستور کار قرار دارد. این تحولات نشان‌دهنده افزایش فشار بر منابع آبی مشترک و چالش‌های جدی برای حقابه ایران است.

در این راستا، کارشناسان دیپلماسی آب نظرات متفاوتی دارند. محمد امینی، یکی از کارشناسان دیپلماسی، معتقد است که سدها به عنوان ابزاری برای تقویت موضع افغانستان عمل می‌کنند و دیپلماسی باید پیش از آبگیری سدها به فکر حق ملت ایران باشد. از سوی دیگر، رسول میرآیینی، کارشناس دیگر در این حوزه، بر این باور است که حقابه ایران از رودخانه‌های مشترک تنها با یک برنامه قوی دیپلماسی قابل وصول است. او تأکید می‌کند که اگرچه سد پاشدان آبگیری شده است، اما با دیپلماسی قوی می‌توان حق مردم ایران را احیا کرد.

در همین راستا، دانشگاه تربیت مدرس در گزارشی تحت عنوان "اصول مذاکره در دیپلماسی آب" پیشنهاد کرده است که ایجاد بسته‌های دیپلماسی برای گفت‌وگو با افغانستان شامل تجمیع مسائل آب، برق، معادن و مهاجران می‌تواند به عنوان یک الگوی موفق مذاکره بین‌المللی مورد استفاده قرار گیرد. این رویکرد می‌تواند به احیای حقابه کشور کمک کند و زمینه‌ساز همکاری‌های بیشتر بین دو کشور شود.

در نهایت، وضعیت هریرود و چالش‌های مربوط به حقابه ایران نیازمند توجه و اقدام فوری است. دیپلماسی فعال و هوشمندانه می‌تواند راه‌حلی برای مدیریت منابع آبی مشترک و حفظ حقوق ملت ایران باشد. به نقل از تابناک

انتهای پیام/