اخبار
تحلیل جدید از رفتار سرمایه‌گذاران خطرپذیر: کاهش ریسک‌پذیری در دنیای سرمایه‌گذاری
در حالی که سرمایه‌گذاری خطرپذیر مدت‌هاست با کاهش حجم و تغییر اولویت‌ها روبرو شده جنگ اخیر این روند محتاطانه را شدت بخشیده است. اکنون بسیاری از سرمایه‌گذاران در اکوسیستم نوآوری از جسارت فاصله گرفته و به‌دنبال مدل‌هایی کم‌ریسک‌تر تیم‌های تاب‌آورتر و بازگشت سرمایه سریع‌تر هستند. فعالان این حوزه بر این باورند که اکوسیستم استارتاپی ایران وارد دورانی جدید شده که در آن «تاب‌آوری» به مراتب مهم‌تر از «رشد سریع» است. در عین حال برخی نگران خروج استعدادها و جذب آن‌ها توسط کشورهای عربی با پیشنهادات دلاری هستند.
اکوسیستم استارتاپی ایران که پیش‌تر با چالش‌هایی نظیر کاهش سرمایه‌گذاری تورم مزمن و مهاجرت نیروهای کلیدی مواجه بود اکنون با بحرانی جدید و تجربه‌نشده‌ای روبرو شده است؛ یعنی پیامدهای ناشی از جنگ 12 روزه. عدم افق روشن نسبت به آینده اختلال در زیرساخت‌ها و تشدید ریسک‌های کسب‌وکاری سرمایه‌گذاران خطرپذیر را وادار به بازنگری در رویکردها و استراتژی‌هایشان کرده است. در ادامه نگاهی تحلیلی به تغییر رفتار سرمایه‌گذاران و فعالان حوزه سرمایه‌گذاری می‌اندازیم تا چشم‌انداز تأمین مالی زیست‌بوم نوآوری ایران را مورد بررسی قرار دهیم.
تغییرات در اولویت‌های سرمایه‌گذاری حتی قبل از وقوع بحران اخیر روند نزولی سرمایه‌گذاری خطرپذیر در ایران آغاز شده بود. «فائزه سجادیان» مدیر واحد سرمایه‌گذاری تکنوتجارت به این موضوع اشاره دارد و تأکید می‌کند که در دو سال متوالی ۱۴۰۱ و ۱۴۰۲ حجم سرمایه‌گذاری جسورانه در کشور به تقریباً نصف کاهش یافته است. او عوامل اصلی این کاهش را شامل تورم مهاجرت نیروهای کلیدی و دشواری در خروج از سرمایه‌گذاری‌های پیشین می‌داند.
با آغاز جنگ ریسک‌های سرمایه‌گذاری در حوزه‌هایی نظیر پلتفرم‌های دیجیتال و فین‌تک‌ها افزایش یافته است. به‌ویژه کسب‌وکارهایی که به ثبات و سرعت اینترنت وابسته‌اند بیشترین آسیب را دیده‌اند. در حوزه فین‌تک نیز تغییراتی در اولویت‌های سرمایه‌گذاران مشاهده می‌شود. سجادیان می‌گوید که به‌دنبال کاهش علاقه به اینشورتک‌ها تمایل بیشتری به سمت پلتفرم‌های ولث‌تک مثل سرمایه‌گذاری در طلا و همچنین لندتک‌ها ایجاد شده است.
او همچنین خاطرنشان می‌کند که سایه جنگ اخیر باعث کاهش توجه سرمایه‌گذاران به حوزه‌هایی مثل توریسم و پراب‌تک شده و اهمیت سرمایه‌گذاری بانک‌ها و نهادهای مالی در امنیت سایبری نیز افزایش یافته است.
علی‌رغم تمامی این چالش‌ها روزنه‌هایی از امید نیز وجود دارد. سجادیان بر این باور است که بازارهای نوظهوری مانند «بازار نوآفرین» در فرابورس اگر با سیاست‌گذاری مناسب همراه شوند می‌توانند فرصت‌های جدیدی برای تأمین مالی زیست‌بوم نوآوری ایران ایجاد کنند.
در خصوص بزرگ‌ترین نگرانی‌های سرمایه‌گذاران پس از بحران اخیر سجادیان به کاهش تعداد استارتاپ‌های قوی ناتوانی در خروج موفق از سرمایه‌گذاری‌های قبلی و مهاجرت افراد کلیدی اشاره می‌کند. او تأکید می‌کند که کشورهای عربی با پیشنهادات دلاری موفق به جذب افراد کلیدی استارتاپ‌ها شده‌اند که این امر بر روحیه تیم‌ها تأثیر منفی گذاشته است.
سجادیان همچنین تأکید می‌کند که هوش مصنوعی ممکن است باعث کاهش عمق تفکر در نسل جوان شده باشد زیرا آن‌ها به‌دنبال پاسخ‌های سریع از چت‌جی‌پی‌تی هستند و توجهی به ظرفیت‌های فکری خود ندارند.
مدیر واحد سرمایه‌گذاری تکنوتجارت در ادامه بیان می‌کند که استارتاپ‌ها باید پیش از شروع فرآیند جذب سرمایه شناخت دقیقی از حوزه‌های مورد علاقه سرمایه‌گذاران داشته باشند تا از اتلاف وقت جلوگیری کنند. او همچنین بر اهمیت تحقیق درباره سرمایه‌گذاران و بررسی پورتفوی آن‌ها تأکید می‌کند.
در نهایت او امیدوار است که این توصیه‌ها که بر اساس سال‌ها تجربه شکل گرفته‌اند به استارتاپ‌ها کمک کند تا موفقیت را به دست آورند.
«امین خلیلی» مدیر سرمایه‌گذاری شرکت مشاور سرمایه‌گذاری ترنج نیز بر این نکته تأکید دارد که حتی قبل از جنگ شرایط اقتصادی کشور چندان مساعد نبود. او معتقد است که جنگ اخیر تأثیرات قابل توجهی بر اکوسیستم سرمایه‌گذاری خطرپذیر داشته و سرمایه‌گذاران اکنون با احتیاط بیشتری تصمیم‌گیری می‌کنند.
خلیلی همچنین به این نکته اشاره می‌کند که حالا سرمایه‌گذاران بیشتر از هر زمان دیگری به توانایی تیم‌ها در مواجهه با بحران توجه دارند و شاخص‌هایی نظیر انعطاف‌پذیری و رهبری در شرایط بحرانی به معیارهای کلیدی در انتخاب تیم‌ها تبدیل شده است.
به طور کلی اکوسیستم سرمایه‌گذاری خطرپذیر ایران در حال تطبیق با واقعیت‌های جدید است و بقاء کسب‌وکارها بیش از هر چیز به توانایی‌شان در نشان دادن «تاب‌آوری» و «کارآمدی سرمایه‌ای» وابسته است. سوال این است که آیا این تغییرات بنیادین می‌تواند منجر به ظهور نسل جدیدی از کسب‌وکارهای پایدارتر شود یا صرفاً یک واکنش مقطعی است؟ به نقل از tgju
انتهای پیام/