کاهش قدرت خرید: مقایسه دستمزد واقعی از سال ۱۳۸۶ تا کنون؛ حقوق ماهانه برابر با یک سکه طلا در آن زمان

در طول ۱۷ سال گذشته، قدرت خرید دستمزد کارگران از یک سکه تمام بهار آزادی به نصف ربع سکه کاهش یافته است. این به معنای یک سقوط هشت برابری است.

به گزارش توانآپ، در تاریخ ۲۱ اسفند، نشست شورایعالی کار بدون نتیجه خاصی به پایان رسید؛ اعضای این شورا اعلام کردند که مبلغ سبد معیشت همچنان ۲۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان باقی مانده است. رقمی که در خوشبینانه‌ترین حالت، حتی نصف هزینه‌های زندگی در یک ماه هم نیست، به خصوص اگر فرد مستاجر در یک شهر بزرگ باشد یا فرزند محصلی در خانه داشته باشد.

در این میان، تاکید وزیر کار به احتمال زیاد به منظور فرافکنی، بر «نرخ تورم» است. او بارها تصریح کرده که دستمزد سال ۱۴۰۴ براساس نرخ تورم تعیین خواهد شد؛ به عنوان مثال، در ۲۱ اسفند، احمد میدری اعلام کرد که «تعیین حداقل مزد ۱۴۰۴ نزدیک به نرخ تورم خواهد بود و مرکز آمار ایران باید نرخ تورم را اعلام کند». طبق گزارش مرکز آمار، تورم دوازده ماهه منتهی به بهمن ۱۴۰۳، ۳۲.۹ درصد اعلام شده است.

در شرایطی که هزینه‌های زندگی خانوارها حداقل ۵۰ میلیون تومان است، تاکید بر افزایش مزد بر اساس نرخ تورم در حدود ۳۰ درصد، به وضوح ناعادلانه است. این رویکرد به معنای نادیده گرفتن سبد هزینه‌های زندگی و ماده ۴۱ قانون کار است؛ صدای مخالفی از این شورا شنیده نمی‌شود و هیچ یک از اعضا نمی‌گویند که افزایش دستمزد بر اساس تورم زمانی معنادار است که اولاً دستمزد در طول سال‌ها همپای تورم افزایش یابد و ثانیاً نرخ تورم واقعی باشد نه صوری.

به نظر می‌رسد که نظر شورایعالی کار و وزیر کار، تنها افزایش مزد در حدود ۳۰ درصد است و بس.

اما به واقع کاهش تاریخی دستمزد تا چه اندازه جدی است؟ نادر مرادی، فعال کارگری، به مقایسه قدرت خرید دستمزد در سال ۱۳۸۶ و امروز اشاره می‌کند و می‌گوید: «کمتر از بیست سال پیش، حداقل مزد کارگران بیش از یک سکه طلا بود؛ در سال ۱۳۸۶، حداقل مزد کارگران ۱۸۳ هزار تومان بود که با احتساب حق اولاد و مزایا، دریافتی کارگران به ۲۳۶ هزار تومان می‌رسید».

در سال ۱۳۸۶، پایه مزد ۱۸۳ هزار تومان بیشتر از قیمت یک سکه طلا بود. سکه بهار آزادی طرح قدیم در آن زمان ۱۷۲ هزار تومان و طرح جدید ۱۵۱ هزار تومان قیمت داشت. بنابراین، کارگری با حداقل مزد می‌توانست یک سکه بهار آزادی بخرد. اما الآن، این کارگر نمی‌تواند حتی یک ربع سکه بخرد و در بهترین حالت، می‌تواند نصف ربع سکه را بخرد؛ یک ربع سکه ۲۴ میلیون تومان است و کارگر حداقل‌بگیری که با همه مزایا حدود ۱۲ میلیون تومان حقوق می‌گیرد، باید دو ماه حقوقش را کنار بگذارد تا یک ربع سکه بخرد.

در ۲۲ اسفند، قیمت هر سکه بهار آزادی در بازار ۷۳ میلیون و ۱۹۵ هزار تومان تعیین شده است؛ در حالی که پایه مزد حدود ۷ میلیون تومان است و حتی اگر با تمام مزایا ۱۱ میلیون تومان در نظر بگیریم، این مبلغ تنها ۰.۱۵ درصد قیمت یک سکه بهار آزادی است.

این مقایسه‌ها به وضوح نشان‌دهنده سقوط تاریخی دستمزد واقعی کارگران است. در حال حاضر، اگر کارگران بخواهند قدرت خرید سال ۱۳۸۶ را داشته باشند، باید حداقل ۷۳ میلیون تومان حقوق دریافت کنند. برای این افزایش دستمزد متناسب با نرخ تورم ۳۰ درصدی چه معنایی دارد؟

سقوط دستمزد واقعی کارگران در سال‌های اخیر بی‌نظیر بوده و این پدیده‌ای بی‌سابقه در اقتصاد مدرن ایران است. از زمانی که اقتصاد مزدی در ایران آغاز شده، هیچ‌گاه در طول ۱۷ سال، ارزش واقعی مزد و حقوق اینگونه به شدت کاهش نیافته است. در این شرایط، وزیر کار به تلاش برای تغییر گفتمان مذاکرات مزدی و جابجایی ریل‌های آن پرداخته و به طور مداوم تاکید می‌کند که مزد باید بر اساس تورم افزایش یابد و «این دولت» به قانون پایبند است... به نقل از فرارو

انتهای پیام/