tgju 3 1403-12-24 03:51:00 ۴ دلیل کلیدی افزایش قیمت دلار و استراتژی بانک مرکزی برای مقابله با بحران ارزی به گزارش توانآپ، روزنامه ایران در گزارشی اعلام کرد؛ مرکز پژوهش‌های مجلس در تحلیل خود، دلیل نوسانات نرخ ارز در نیمه دوم سال ۱۴۰۳ را بررسی کرده و با ارائه راهکارهای عملی، مسیر بهتری برای مدیریت بازار ارز و کاهش آسیب‌های اقتصادی ترسیم کرده است. این بازوی پژوهشی مجلس در گزارشی سه عنصر کلیدی برای مدیریت بازار ارز را شامل اصلاحات تدریجی، پذیرش واقعیات تورمی و تقویت ساختار بازار ارز عنوان کرده و بر تداوم جریان ارزی ناشی از صادرات نفتی تأکید نموده است. در نیمه دوم سال ۱۴۰۳، نرخ ارز با جهشی بی‌سابقه روبرو شد که بانک مرکزی را وادار به ایجاد بازار ارز تجاری و حذف سقف نرخ ارز در سامانه نیما نمود تا با این بحران مقابله کند. اما آیا این اقدامات توانستند از افزایش نرخ ارز جلوگیری کنند؟ نویسندگان این گزارش چهار محور اصلی بحران ارزی را شامل نوسانات نرخ ارز در نیمه دوم سال ۱۴۰۳، که به افزایش چشمگیر نرخ ارز منجر شد، به عوامل اقتصادی، سیاسی و ساختاری مرتبط دانسته‌اند. دلایل اصلی شامل کاهش ارزش پول ملی و انتظارات تورمی، تأثیرات سیاسی و منطقه‌ای، ناکارآمدی سیاست‌های داخلی و تغییرات فصلی نرخ ارز بوده است. ناترازی‌های گسترده در شاخص‌های کلان اقتصادی، مانند تورم بالای موجود، رشد نقدینگی و فشارهای خارجی، به تداوم کاهش ارزش پول ملی دامن زده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که رشد نرخ ارز با نرخ تورم داخلی و خارجی همراستا بوده و انتظارات تورمی را در جامعه تقویت کرده است. از طرفی، سیاست‌های مالی و پولی به گونه‌ای بوده که نرخ ارز به جای تثبیت اقتصاد، به عاملی نگران‌کننده برای فعالان اقتصادی تبدیل شده و رشد نقدینگی که نسبت به تولید تناسب نداشته، این چالش را تشدید کرده است. تحولات سیاسی و منطقه‌ای نیز در افزایش نرخ ارز مؤثر بوده است. همچنین مرکز پژوهش‌ها به انتخاب ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور آمریکا به‌عنوان عاملی برای افزایش فشارهای خارجی بر اقتصاد ایران اشاره کرده است. یکی از مهم‌ترین اصلاحات بانک مرکزی در جهت مدیریت بحران، «ایجاد بازار ارز تجاری» بوده است. این بازار به‌عنوان جایگزینی برای سامانه نیما معرفی شده و هدف آن فراهم آوردن فضایی شفاف‌تر و ساختارمندتر برای مدیریت معاملات ارزی است. در این راستا، مرکز پژوهش‌های مجلس به چالش‌های موجود در اجرای این اصلاحات از جمله حذف ناگهانی رویه‌ها اشاره کرده و بر ضرورت اجرای تدریجی اصلاحات تأکید کرده است. بانک مرکزی باید با عرضه گسترده ارز و مدیریت تقاضای آن، نوسانات ارزی را کنترل کند. همچنین، حذف سقف نیما از دیگر اقدامات مهم بانک مرکزی بوده که بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌ها، این اقدام در کاهش نوسانات ارز غیررسمی مؤثر بوده است. با این حال، نبود یک بازار رسمی و شفاف باعث شده تا نرخ ارز غیررسمی همچنان نقش اصلی را در قیمت‌گذاری ایفا کند. مرکز پژوهش‌های مجلس در این گزارش بر اهمیت انتقال تدریجی صادرکنندگان به بازار ارز تجاری و ایجاد سازوکارهای لازم برای افزایش عرضه ارز تأکید کرده و پیشنهاداتی برای مدیریت و تثبیت بازار ارز ارائه داده است. از جمله این پیشنهادات می‌توان به تقویت روابط تجاری با کشورهای اوراسیا و چین و توسعه روش‌های پرداخت بین‌المللی اشاره کرد. به نقل از tgju انتهای پیام/ منبع: tgju بازگشت
