رشد چشمگیر دانشگاه‌های ایران در رده‌بندی‌های بین‌المللی

به گزارش توانآپ، امروز چهارشنبه بیست و نهم اسفند پیمان صالحی در خصوص موضع دانشگاه‌های ایران در نظام‌های رتبه‌بندی بین‌المللی بیان کرد: در سطح جهانی، سیستم‌های متنوعی برای ارزیابی و رتبه‌بندی دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی وجود دارد که هر یک بر اساس معیارهای مشخصی، عملکرد علمی، تحقیقاتی و نوآورانه این مراکز را مورد بررسی قرار می‌دهند. وی افزود: از معتبرترین سیستم‌های بین‌المللی می‌توان به تایمز (THE)، کیو اس (QS)، سایمگو (Scimago) و لایدن (Leiden) اشاره کرد. رتبه‌بندی سایمگو بر سه معیار اصلی تحقیقاتی، نوآوری و تأثیر اجتماعی تمرکز دارد و بر اساس داده‌های پایگاه اسکوپوس، جایگاه مؤسسات علمی را تعیین می‌کند. دبیر شورای عتف ادامه داد: در رتبه‌بندی کیو اس که سالانه یک هزار و ۲۰۰ دانشگاه برتر جهان را ارزیابی می‌کند، تعداد دانشگاه‌های ایرانی از ۶ مورد در سال ۲۰۲۳ به ۷ مورد در سال ۲۰۲۴ و ۹ مورد در سال ۲۰۲۵ افزایش یافته است.

چالش‌های دانشگاه‌های ایران در رتبه‌بندی سایمگو

صالحی یکی از چالش‌های عمده دانشگاه‌های ایرانی در این سیستم را محدودیت اطلاعات ثبت‌شده در زمینه‌هایی نظیر ثبت اختراعات، همکاری‌های بین‌المللی و شاخص‌های اجتماعی عنوان کرد و گفت: در حالیکه اکثر دانشگاه‌ها مقالات علمی، کتاب‌ها و مقالات همایشی را در پایگاه‌های معتبر ثبت می‌کنند، اما در دیگر بخش‌ها اطلاعات کافی ارائه نمی‌شود که این موضوع به طور منفی بر رتبه آن‌ها تأثیر می‌گذارد. وی افزود: به عنوان یکی از معیارهای کلیدی سایمگو، تعداد پتنت‌های بین‌المللی و همکاری‌های فناورانه با صنعت مورد توجه قرار دارد اما محدودیت‌های بودجه‌ای و کاهش حمایت از ثبت اختراعات بین‌المللی باعث کاهش امتیاز دانشگاه‌های ایران در این شاخص شده است.

معاون پژوهشی وزارت علوم اضافه کرد: همچنین بررسی شاخص تأثیر اجتماعی دانشگاه‌ها نشان می‌دهد که کاهش تعاملات بین‌المللی و حضور کم‌رنگ دانشگاه‌ها در شبکه‌های اجتماعی به عملکرد نامناسب آن‌ها در این حوزه منجر شده و نتوانسته‌اند اثربخشی واقعی خود را در جامعه به نمایش بگذارند.

اقدامات لازم برای رشد جایگاه در رتبه‌بندی سایمگو

صالحی تصریح کرد که روند وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در راستای تحقق اهداف برنامه هفتم توسعه و همکاری دیگر نهادهای مسئول به ویژه سازمان برنامه و بودجه کشور در جهت ارتقای اعتبارات پژوهش و فناوری به میزان ۲ درصد از کل تولید ناخالص داخلی کشور (GDP) می‌تواند در این امر بسیار مؤثر باشد. وی گفت: بر این اساس، انجام اقداماتی همچون توسعه برنامه‌های علمی برای افزایش تعامل دانشگاه‌ها با جامعه و بهبود شاخص تأثیر اجتماعی، بهبود فرآیند ثبت اطلاعات علمی در پایگاه‌های بین‌المللی نظیر اسکوپوس، گسترش همکاری‌های علمی بین‌المللی در حوزه پژوهش و فناوری، افزایش حمایت از ثبت پتنت‌های بین‌المللی و توسعه زیرساخت‌های انتقال فناوری، تشکیل راهبردهای تشویقی برای تقویت شاخص‌های نوآوری و توسعه دیپلماسی علمی و فناورانه می‌تواند در ارتقای جایگاه دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی ایرانی در نظام سایمگو مؤثر واقع شود.

معاون پژوهشی وزارت عتف خاطرنشان کرد که اگرچه دانشگاه‌های ایران در برخی از نظام‌های رتبه‌بندی بین‌المللی پیشرفت‌های چشمگیری داشته‌اند، اما برای حفظ و ارتقای جایگاه خود، نیاز به اصلاح سیاست‌های پژوهشی، افزایش همکاری‌های علمی و تمرکز بر نوآوری و تأثیر اجتماعی دارند. در نهایت، امید می‌رود که با گسترش تعاملات بین‌المللی و تحقق ۲ درصدی اعتبارات پژوهش و فناوری از کل تولید ناخالص ملی کشور، بتوان در بهبود جایگاه دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی در نظام‌های معتبر بین‌المللی به ویژه سایمگو کمک کرد. به نقل از tgju

انتهای پیام/