اخبار
نخستین زیردریایی نظامی جهان چه نام داشت و عملکرد آن چگونه بود؟
در تاریخ ۱۷ اوت ۱۷۷۶ هنوز آثار اعلامیه‌ی استقلال ایالات متحده خشک نشده بود که نیروی دریایی بریتانیا با استقرار ۴۰۰ ناو جنگی و ۲۳ هزار سرباز کنترل کامل بندر نیویورک و آب‌های اطراف آن را به دست آورد. در مقابل ارتش قاره‌ای آمریکا با کمبود تجهیزات و تسلیحات مواجه بود و ناوگانی برای مقابله نداشت اما به دنبال راهی نوآورانه برای مبارزه بود. این راه‌حل زیردریایی «تِرتل» Turtle بود؛ یک زیردریایی تک‌سرنشین با ابعاد ۲٫۲۹ متر در ۱٫۸۳ متر که به‌صورت مخفیانه توسط مخترع آمریکایی دیوید بوشنل و تیمش در دانشگاه ییل طراحی و ساخته شد. هدف این زیردریایی نزدیک‌شدن به ناو پرچمدار نیروی دریایی بریتانیا در بندر نیویورک و نصب یک بمب زیر بدنه‌ی آن بود. هرچند این ماموریت در ششم سپتامبر همان سال ناکام ماند و نتوانست به بدنه‌ی ناو HMS Eagle نفوذ کند (زیرا بدنه‌ی آن با پوشش مسی تقویت شده بود) اما این شکست مانع از اثرگذاری بالقوه‌ی تِرتل نشد. این زیردریایی نشان داد که جنگ زیرسطحی نه‌تنها ممکن است بلکه ارزش پیگیری دارد؛ و به‌این‌ترتیب به‌عنوان نخستین زیردریایی نظامی واقعی در تاریخ شناخته شد.
نگاهی به طراحی و عملکرد تِرتل نشان می‌دهد که ظاهر آن شبیه به بشکه‌ای شناور بود اما عملکرد آن بسیار پیچیده‌تر بود. بدنه‌ی چوبی کروی آن که با نوارهای آهنی و قیر تقویت شده بود فضای محدودی را برای اپراتور فراهم می‌کرد؛ کسی که باید همزمان به‌عنوان خلبان غواص و خرابکار عمل می‌کرد. دید محدود اپراتور تنها از طریق پنجره‌های شیشه‌ای کوچک امکان‌پذیر بود. در درون زیردریایی هیچ منبع نوری وجود نداشت جز نوری طبیعی از نوعی قارچ درخشان که برای دیدن ابزارهایی مانند قطب‌نما در تاریکی به کار می‌رفت. اکسیژن موجود در کابین تنها حدود ۲۰ تا ۳۰ دقیقه دوام داشت. تمامی حرکات زیردریایی با دست انجام می‌شد و برای غوطه‌وری اپراتور مجبور بود آب را به مخزن تعادل وارد کند. برای بازگشت به سطح باید آب را با تلمبه‌ها تخلیه می‌کرد. عمق حرکتی این زیردریایی محدود به حدود ۶ متر بود و حرکت آن با دو پروانه‌ی پیچ‌دار دستی انجام می‌شد: یکی برای حرکت افقی و دیگری برای حرکت عمودی. این طراحی از نظر فنی دهه‌ها پیشرفته‌تر از زمان خود بود.
با این حال بدون ابزارهایی مانند ژیروسکوپ یا سونار یافتن جهت و هدف‌گیری بسیار دشوار بود و اپراتور باید به حس درونی خود تکیه می‌کرد. در مدت عملیات علیه HMS Eagle بزرگ‌ترین ایراد طراحی تِرتل آشکار شد؛ زیرا کشتی‌های بریتانیایی با ورق‌های مسی پوشیده شده بودند که برای جلوگیری از رشد جلبک و خرچنگ طراحی شده بود و مته‌ی تِرتل برای نفوذ به این لایه مناسب نبود. برخی مورخان معتقدند که این زیردریایی یا به کف دریا متصل نبود یا خاصیت شناوری خنثی نداشت. این مساله باعث نوسان و بی‌ثباتی در حین عملیات می‌شد.
هرچند هیچ کشتی‌ای در این عملیات غرق نشد اما تِرتل افق‌های جدیدی برای نبردهایی گشود که به‌جای تکیه بر قدرت آتش بر پنهان‌کاری و غافلگیری تأکید داشتند.
تغییرات بزرگی در استراتژی دریایی با ورود تِرتل به وجود آمد. طراحی کشتی‌های جنگی برای قرن‌ها متکی بر توپ‌های عرشه و نیروی بخار بود در حالی که تِرتل نشان داد که امکان حمله از زیر سطح آب وجود دارد و این نوع حمله می‌تواند در برابر سلاح‌های مرسوم به شدت مؤثر باشد. بوشنل با موفقیت باروت را به زیر آب منتقل کرد و انفجار آن را به‌صورت ایمن انجام داد که مسیر را برای توسعه مین‌های دریایی و اژدرها هموار کرد. ایده‌هایی که بعدها نگرش فرماندهان نظامی را به‌کلی تغییر داد. بوشنل در طراحی خود نوآوری‌هایی به‌کار برد که بعدها به استاندارد طراحی زیردریایی‌ها تبدیل شدند: بدنه‌ی ضدآب سامانه‌ی تعادل با آب برای شیرجه و صعود و پروانه‌های دستی برای حرکت. سال‌ها بعد زیردریایی‌های پیشرفته‌تری مانند H.L. Hunley در دوران جنگ داخلی آمریکا بر همین اصول نخستین تکیه کردند و پیشرفت‌هایی را در این زمینه به وجود آوردند؛ نوآوری‌هایی که نهایتاً به زیردریایی‌های اتمی امروزی منجر شدند. به نقل از tgju
انتهای پیام/