ایران و آفریقا؛ همکاری‌های معدنی و پیشرفت در زیرساخت‌های مشترک
روابط تجاری ایران و قاره آفریقا در سال‌های اخیر تحولات قابل توجهی را تجربه کرده است. حجم تجارت دوجانبه ایران و کشورهای آفریقایی در سال ۱۴۰۳ به ۹۵۵ میلیون دلار رسید که نشان‌دهنده رشد ۲۱ درصدی است. در این میان صادرات ایران به قاره آفریقا حدود ۸۵۰ میلیون دلار و حجم واردات نیز حدود ۱۰۵ میلیون و ۳۰۰ هزار دلار بوده است.
این حجم تجارت سهم ایران از کل تجارت خارجی قاره آفریقا را حدود ۱.۱ درصد نشان می‌دهد اما با توجه به ظرفیت‌های موجود این رقم نسبت به پتانسیل‌های بالقوه در این قاره هنوز محدود است. حجم کلی تجارت خارجی قاره آفریقا با ۵۴ کشور به ۱۲۰۰ میلیارد دلار در سال می‌رسد و سهم ایران در این زمینه تنها حدود یک هزارم است.
کالاهای صادراتی ایران به قاره آفریقا عمدتاً شامل محصولات پتروشیمی قیر اوره و مصالح ساختمانی است. روح الله لطیفی سخنگوی کمیسیون توسعه تجارت خانه صمت بیان می‌کند که محصولات غذایی و کشاورزی محصولات صنعتی و دارویی سهم کمتری در این تجارت دارند در حالی که می‌توانند با توجه به قیمت و کیفیت مناسب سهم بیشتری را به خود اختصاص دهند.
ایران در سال‌های اخیر برنامه‌هایی برای گسترش روابط اقتصادی با آفریقا طراحی کرده است. سومین اجلاس همکاری‌های اقتصادی ایران و آفریقا که در اردیبهشت ۱۴۰۴ برگزار شد با حضور بیش از ۷۰۰ تاجر از ۳۸ کشور آفریقایی فرصت‌های جدیدی برای گسترش همکاری‌ها فراهم آورده است. سازمان توسعه تجارت ایران هدف‌گذاری کرده است تا حجم مبادلات تجاری با آفریقا را به بیش از ۱۰ میلیارد دلار افزایش دهد. این هدف از طریق راه‌اندازی خطوط کشتیرانی و هوایی به آفریقا و تخصیص ۲ میلیارد دلار خط اعتباری برای خرید کالا محقق خواهد شد.
لطیفی همچنین به نیازهای طرف آفریقایی اشاره می‌کند و می‌گوید: «ما باید به شناسایی نیازها و توانمندی‌های آفریقا بپردازیم و با انتقال دانش سرمایه‌گذاری مشترک در حوزه‌های پتروپالایشگاهی و معدنی را ایجاد کنیم.»
آفریقا به عنوان یک قاره غنی از منابع طبیعی و کشاورزی فرصت‌های زیادی برای همکاری‌های مشترک فراهم می‌آورد. لطیفی معتقد است که کشت فراسرزمینی و سرمایه‌گذاری در این قاره می‌تواند به توسعه اقتصادی در آفریقا و تأمین نیازهای ایران کمک کند.
با وجود چالش‌هایی مانند مشکلات بانکی و کمبود زیرساخت‌های حمل‌ونقل سازمان توسعه تجارت در تلاش برای طراحی سیستمی برای تسهیل تجارت میان تجار ایرانی و آفریقایی است. لطیفی می‌گوید: «دولت‌ها باید در زمینه زیرساخت‌ها و سوبسیدها همکاری کنند تا تجارت با آفریقا بتواند به مراتب افزایش یابد.»
آفریقا با جمعیتی بالغ بر ۱.۴ میلیارد نفر و منابع طبیعی غنی به بازاری بزرگ برای کالاها و خدمات ایرانی تبدیل شده است. با رفع موانع می‌توان آینده روشنی برای توسعه روابط تجاری میان ایران و آفریقا متصور بود. کنستانتینو چونگا معاون اول رئیس جمهور زیمباوه نیز بر اهمیت این روابط تأکید کرده و به سه حوزه همکاری استراتژیک اشاره می‌کند.
در نهایت برگزاری اجلاس ایران و آفریقا در سال ۱۴۰۴ نه تنها روابط اقتصادی را تقویت می‌کند بلکه به تثبیت جایگاه ایران در قاره آفریقا کمک خواهد کرد. به نقل از مهر
انتهای پیام/