ضرورت طراحی برنامه کوچک‌سازی دولت توسط سازمان برنامه
«مسئله ما تنها منابع نیست؛ مشکل اصلی عدم وجود نقشه جامع است.» این جمله از رئیس سازمان برنامه و بودجه دولت سیزدهم به‌خوبی به موضوعی اشاره دارد که او در گفت‌وگوی صریح با مطرح کرد. گفت‌وگویی که از تعریف فلسفه وجودی سازمان برنامه آغاز شد و به نقد ساختار حکمرانی و آسیب‌شناسی توسعه‌نیافتگی در دولت‌ها پرداخت. داوود منظور که سال‌ها در دستگاه‌های اقتصادی و اجرایی فعالیت کرده بر این باور است که سازمان برنامه باید به مغز متفکر دولت تبدیل شود و نه‌تنها به تفکر بپردازد بلکه سیاستگذاری و نظارت را بر اساس الگویی مبتنی بر انقلاب اسلامی دنبال کند. او همچنین بر لزوم کوچک‌سازی دولت و جلوگیری از اتلاف منابع تأکید کرده و به مشکلات نظام برنامه‌ریزی تناقضات در بودجه‌ریزی و وابستگی خطرناک اقتصاد ایران به نفت پرداخته است.
در اینجا به مهم‌ترین سؤال‌ها پاسخ می‌دهد: «چرا با وجود ۴۰ سال برنامه‌نویسی هنوز به نتیجه مطلوب نرسیده‌ایم؟»
باید بدانیم که سازمان برنامه چه نقشی در نظام حکمرانی کشور دارد. منظور در این باره می‌گوید: «سازمان برنامه مغز نظام حکمرانی است و همه مسائل از اینجا آغاز می‌شود. اگر بخواهیم بدانیم کدام نهاد مسئول توسعه کشور است جواب همین سازمان برنامه و بودجه است.»
او به تاریخچه این سازمان اشاره کرده و می‌گوید که ما در سال ۱۳۲۷ وارد فاز برنامه‌ریزی توسعه شدیم و اکنون از این نقطه به کجا رسیده‌ایم؟
منظور به این سؤال پاسخ می‌دهد که چرا هنوز نتوانسته‌ایم یک مسیر پایدار و منسجم توسعه را طی کنیم. او به عدم وجود الگوی بومی جامع برای توسعه اشاره کرده و توضیح می‌دهد که سازمان برنامه باید ساختار خود را با ارزش‌های انقلاب تطبیق دهد.
او به این مسئله نیز اشاره دارد که باید به‌جای پیروی از مدل‌های وارداتی یک «نقشه جامع درآمدزایی غیرنفتی» طراحی شود تا سال به سال دچار بحران نشویم و بودجه‌ریزی به یک چانه‌زنی سیاسی تبدیل نشود.
منظور به چالش‌های مربوط به وابستگی به درآمدهای نفتی و ناکارآمدی نظام مالی کشور نیز می‌پردازد و می‌گوید: «وابستگی به نفت مزمن‌ترین بیماری اقتصاد کشور است و سازمان برنامه به‌جای درمان در بسیاری از موارد به پنهان کردن این وابستگی پرداخته است.»
او همچنین تأکید می‌کند که کوچک‌سازی دولت یکی از نیازهای اساسی است و باید به دنبال اصلاحات ساختاری رویکردی جامع و کارآمد بود تا دولت بتواند بر مشکلات فائق آید.
در نهایت منظور بر این موضوع تأکید می‌کند که با اصلاح ساختار بودجه‌ریزی می‌توان به حکمرانی بهتری دست یافت و نقش مردم در این فرایند نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.
او می‌گوید: «سازمان برنامه باید به موتور تولید سیاست‌های عدالت‌محور تبدیل شود و باید به‌جای نگاه صرف حسابداری به‌عنوان ستاد اندیشه‌ورزی دولت عمل کند.»
در پایان هدف اصلی این گفتگو بازتعریف سازمان برنامه و بودجه به‌عنوان یک مرکز تصمیم‌گیری ملی و نه فقط به‌عنوان یک مرکز بودجه‌نویسی است. به نقل از جوان آنلاین
انتهای پیام/