راز افزایش قیمت سیمان: کاهش تولید یا طمع سودجویی؟
در روزهای اخیر شرکت‌های سیمانی اقدام به انتشار اطلاعیه‌هایی در سامانه کدال کردند تا آثار و تبعات محدودیت برق را شفاف‌سازی نمایند. این اقدام اگرچه یک رویه قانونی به شمار می‌رود و لازم است شرکت‌ها اطلاعات مهم و تأثیرگذار بر تولید را در اختیار سهام‌داران قرار دهند اما به دنبال آن جنجال رسانه‌ای در شبکه‌های اجتماعی به راه افتاد که تأثیرات آن به بازار نیز سرایت کرد و قیمت سیمان را به شدت تحت تأثیر قرار داد.
در وضعیت فعلی اقتصادی ایران که با ناترازی‌های ساختاری و چالش‌های مزمن روبه‌روست انتظار نمی‌رود که ناترازی انباشته‌شده در مدت کوتاه حل شود. به نظر می‌رسد دولت باید در مدیریت عرضه و مصرف برق فعال‌تر باشد و واکنش‌های هیجانی و رسانه‌ای در قبال قطعی برق را نیز مدیریت کند؛ زیرا این واکنش‌ها نه تنها کمک‌کننده نیستند بلکه فضای روانی جامعه را ملتهب می‌کنند به‌ویژه در بازار سیمان که شاهد افزایش غیرمعمول قیمت‌ها در روزهای اخیر بوده‌ایم.
کاهش تولید سیمان در سال 1403 به میزان 2 درصد افشای اطلاعات طبق قوانین بورس امری ضروری و قانونی است اما زمانی که این اطلاعات به صورت غیرشفاف و با تحلیل‌های هیجانی منتشر می‌شوند نه‌تنها شفاف‌سازی نمی‌شود بلکه اعتماد عمومی به بازار را تضعیف می‌کند. خبرهایی مبنی بر کاهش تولید سیمان و افزایش قیمت‌ها به فضای ناامنی و گمانه‌زنی‌های نادرست دامن می‌زند.
اینکه امسال برای بخش صنعت سال دشواری بوده به‌هیچ‌وجه انکارناپذیر نیست اما طبق نظر فعالان صنعت سیمان تولید در سال 1403 کاهش نیافته است. علی‌اکبر الوندیان دبیر انجمن صنفی کارفرمایان صنعت سیمان در گفت‌وگو با رسانه‌ها بیان کرد: «در چالش ناترازی انرژی ما کاهش تولید را تجربه می‌کنیم.» وی افزود: «در سال 1403 تولید سیمان نسبت به سال 1402 کاهش 4 میلیون تنی را تجربه کرده است. بر اساس داده‌های وزارت صمت میزان تولید سیمان در 11 ماهه نخست سال 1402 حدود 65.5 میلیون تن بوده که در سال 1403 به 64.5 میلیون تن رسیده است.»
باید به یاد داشت که در سال گذشته با وجود قطعی‌های گسترده برق تولید سیمان کمتر از 2 درصد کاهش یافت.
نوسانات شدید: قیمت هر کیسه سیمان از 140 تا 320 هزار تومان! افزایش قیمت سیمان در روزهای اخیر و افشای اطلاعات از سوی شرکت‌ها درخصوص قطعی برق موجی از نگرانی در میان فعالان بازار و مردم ایجاد کرده است. انتشار قیمت‌های متفاوت و بعضاً عجیب برای هر کیسه سیمان نشان‌دهنده تأثیر شدید جنجال‌های رسانه‌ای بر بازار است. برای مثال در حالی که قیمت عمده هر کیسه سیمان تیپ 2 تهران بین 140 تا 150 هزار تومان اعلام شده گزارش‌هایی از فروش همان محصول تا 320 هزار تومان نیز منتشر شده است.
حتی در بازار خرده‌فروشی قیمت‌ها به 270 هزار تومان نیز رسیده است. این اختلاف قیمت نه‌تنها به آشفتگی بازار دامن می‌زند بلکه امکان برنامه‌ریزی را از مصرف‌کنندگان سازندگان و پیمانکاران سلب کرده است.
در نهایت صنعت سیمان یکی از ارکان اصلی توسعه و ساخت‌وساز کشور است و هرگونه اختلال در زنجیره تأمین آن تأثیرات منفی بر دیگر بخش‌های اقتصادی خواهد داشت. از این رو انتظار می‌رود که دستگاه‌های نظارتی رسانه‌ها فعالان اقتصادی و تصمیم‌گیران دولتی با نگاهی واقع‌گرایانه و مسئولانه از تحریک بازار پرهیز کرده و زمینه را برای ثبات در این بخش حیاتی فراهم کنند.
افشای اطلاعات اگر با شفافیت و دقت انجام شود می‌تواند به بهبود شرایط کمک کند؛ اما زمانی که این فرایند به ابزاری برای تشویش اذهان تبدیل شود نه‌تنها صنعت بلکه کل اقتصاد کشور را تحت‌تأثیر قرار خواهد داد.
افزایش 130 تا 150 درصدی قیمت در یک سال مقایسه قیمت سیمان بین اردیبهشت 1404 و اردیبهشت 1403 نشان‌دهنده افزایش‌های قابل توجهی در قیمت‌هاست. قیمت اکثر انواع سیمان نسبت به سال گذشته به میزان قابل توجهی افزایش یافته است؛ به‌طوری که برخی محصولات تا 150 درصد افزایش قیمت را تجربه کرده‌اند. به‌عنوان مثال قیمت سیمان ساوه 50 کیلویی (تیپ 2) در یک سال اخیر 146 درصد افزایش یافته است.
این افزایش‌ها ممکن است به دلیل نوسانات اقتصادی افزایش هزینه‌های تولید یا مشکلات در تأمین عرضه باشد. همچنین برخی سیمان‌ها مانند سیمان سفید 40 کیلویی لار و سیمان پاکتی فیروزآباد تغییرات کمتری داشته‌اند.
رشد 15 برابری قیمت سیمان از سال 1397 تا 1403 افزایش قیمت سیمان مسئله‌ای جدید نیست. بررسی روند قیمت‌ها از سال 1397 نشان می‌دهد که قیمت عمده سیمان از میانگین 170 هزار تومان به ازای هر تن در سال 97 به بیش از 2 میلیون و 600 هزار تومان در سال 1404 افزایش یافته است.
این ارقام نشان‌دهنده افزایش قیمت 15 برابری سیمان در این بازه زمانی 7 ساله است در حالی که قیمت دلار تنها 6.4 برابر افزایش یافته است.
با توجه به اینکه نرخ ارز به صورت مصنوعی و با دخالت دولت کنترل می‌شود این افزایش 15 برابری قیمت سیمان را نمی‌توان صرفاً به تورم عمومی یا نوسانات دلار نسبت داد. یکی از نکات مهم تفاوت فاحش میان قیمت عمده و خرده‌فروشی است. گزارش‌ها حاکی از اختلاف 100 هزار تومانی بین قیمت عمده و خرده در بازار است. چنین فاصله‌ای در یک کالای صنعتی پایه نشان‌دهنده نبود نظارت دقیق بر بازار و وجود واسطه‌گری‌های گسترده است که به سفته‌بازی در بازار سیمان دامن زده و انگیزه سودجویی را افزایش می‌دهد. به نقل از مشرق
انتهای پیام/