
حرم حضرت زینب؛ تجلیگاه ایمان، سیاست و نگرانی از آینده پس از اسد
تبلیغات
- در حرم حضرت زینب(س) آیینهای معنویت در حال برگزاری است: نمازگزاران در حال سجدهاند زائران دستانشان را به سمت آسمان بلند کرده یا در حالی که صورتشان را به ضریح نزدیک میکنند با اشتیاق دعاهایی را زمزمه میکنند؛ جایی که به عقیده آنان نوه پیامبر اسلام آرامیده است. اما در طول جنگ داخلی طولانی سوریه این حرم به عنوان یک مکان زیارتی فراتر از آنچه که تصور میشود نمایان شد. در آن زمان حفاظت از این حرم در برابر افراطگرایان به یکی از شعارهای اصلی گروههای شبهنظامی شیعه تبدیل گردید؛ گروههایی که از دولت بشار اسد حمایت میکردند. حرم و نواحی اطرافش که به نام «سیده زینب» شناخته میشود به نمادی از همپوشانی دین و سیاست در خلال جنگ تبدیل شد.
امروز و پس از سقوط بشار اسد در دسامبر به دست شورشیان مسلح به رهبری گروه تحریر الشام رهبران و اعضای جامعه شیعه در سوریه با چشمانداز سیاسی کاملاً متفاوتی در منطقه سیده زینب و فراتر از آن مواجه هستند؛ شرایطی که احساس آسیبپذیری در اقلیت کوچک شیعه سوریه را به همراه دارد. پس از سقوط اسد الخطیب همراه با دیگر اعضای جامعه شیعه سوری مسئولیت حفاظت داخلی از حرم را به عهده گرفتند. در حال حاضر نیروهای امنیتی جدید در خارج از حرم در حال نگهبانی هستند. وی میگوید: نمیخواهیم فتنهای میان مسلمانان ایجاد شود. این مهمترین پیام ما در این دوره دشوار برای سوریه است.
حضرت زینب (س) دختر امام علی (ع) و نوه پیامبر اسلام نزد شیعیان به عنوان نمادی از استقامت شکیبایی و شجاعت شناخته میشود. او به خاطر مصیبتهایی که متحمل شده از جمله شهادت برادرش امام حسین (ع) در کربلا لقب «امالمصائب» را دارد. شهادت او سالانه توسط شیعیان سوگواری میشود. محل دفن حضرت زینب مورد اختلاف است اما این حرم در سوریه زائرانی از ایران عراق و لبنان را جذب میکند. با این حال پس از سقوط اسد تعداد زائران خارجی کاهش یافته و این مسئله ضربهای به کسبوکارهای محلی محسوب میشود.
طی سالها منطقه سیده زینب هدف حملات مرگبار افراطگرایان قرار گرفته است. در ژانویه رسانههای دولتی گزارش دادند که دولت جدید سوریه یک طرح بمبگذاری توسط داعش در این حرم را ناکام گذاشته است؛ اقدامی که به نوعی تلاشی برای آرام کردن اقلیتهای مذهبی به شمار میرود. الخطیب که پیش از سقوط اسد خانوادهاش را از حلب به این منطقه منتقل کرده میگوید اسد خود را حامی اقلیتها معرفی کرده بود. وی افزود: وقتی قتل بسیج نیروها و قطببندیهای فرقهای آغاز شد رژیم و متحدانش میگفتند: شما به عنوان شیعه یا عضو اقلیت اگر من سقوط کنم کشته خواهید شد. به گفته او حضور نیروهای تندرو بیثباتیهای فرقهای را تشدید کرد.
اخیراً پرچم قرمز «یا زینب» که از گنبد حرم آویزان بود به خاطر برخی انتقادات به عنوان نماد فرقهگرایی برداشته شد. شیخ ادهم الخطیب نماینده شیعیان در سوریه گفت که این پرچمها علیه کسی نیستند اما برای حفظ آرامش توافق شد که فعلاً برداشته شوند. وی افزود: نمیخواهیم درگیریای رخ دهد. میدانیم که تحریکات فرقهای در حال وقوع است.
شیخ ادهم همچنین از کشمکشهایی با مسئولان اوقاف درباره مالکیت و اداره حرم خبر داد و تأکید کرد که تغییر وضعیت فعلی از سوی جامعه شیعه رد شده است. الخطیب و دیگر رهبران شیعه اخیراً با احمد الشرع رئیسجمهور جدید سوریه دیدار کردهاند. وی گفت: ما با شفافیت درباره برخی تخلفات صحبت کردیم و او قول رسیدگی داد اما گفت که به خاطر احساسات منفی نسبت به شیعیان به علت جنگ نیاز به صبر داریم. به گفته وی بسیاری شیعیان را عامل طولانیتر شدن عمر رژیم میدانند.
او تأکید کرد که این جنگ سیاسی بوده و نه مذهبی. وی افزود: تصمیم ما در ابتدای درگیریها بیطرفی بود اما تحریکات فرقهای ربایشها و کشتار غیرنظامیان باعث شد که شیعیان ناچار به دفاع از خود شوند. امروز حتی شایعات و پستهای شبکههای اجتماعی میتوانند احساسات را شعلهور کنند. جعفر قاسم مدیر حرم میگوید که یک ویدئوی جعلی درباره آتشسوزی در حرم دریافت کرده که باعث تماسهای بیشمار شده است. زائر دیگری گفت: برای امنیت و بازسازی سوریهای مدرن دعا میکنم؛ جایی که میان مردم تفاهم وجود داشته باشد و کینه و بیعدالتی وجود نداشته باشد. وی پاسخ داد: ما تحت حفاظت حضرت زینب(س) هستیم؛ نه اینکه ما بخواهیم حضرت زینب(س) را محافظت کنیم.
تبلیغات به نقل از tgju
انتهای پیام/