اخبار
آینده خاورمیانه: مسیرهای احتمالی و چالش‌ها
استفان والت استاد روابط بین‌الملل دانشگاه هاروارد و نظریه‌پرداز رئالیسم تدافعی به بررسی اوضاع خاورمیانه در سال‌های اخیر پرداخته است. با توجه به رویدادهای پرآشوب ممکن است صحبت از «خاورمیانه‌ای جدید» وسوسه‌انگیز به نظر برسد اما تاریخ نشان می‌دهد که چنین ادعاهایی بارها مطرح شده‌اند و در عمل نتایج مطلوبی به دنبال نداشته‌اند.
تحولات عمده‌ای مانند جنگ شش‌روزه پیمان صلح مصر و اسرائیل و حمله آمریکا به عراق همگی با موانع جدی مواجه شدند و توازن‌های قدیمی را به سختی تحت تأثیر قرار دادند. اکنون نیز با وقوع حوادثی چون حملات یازدهم سپتامبر و جنگ داخلی سوریه بسترهای بی‌ثباتی در این منطقه همچنان پابرجا هستند.
از نقاط عطف مهم این سال‌ها می‌توان به افول «محور مقاومت» شامل ایران حماس حزب‌الله و دیگر گروه‌ها اشاره کرد. حمله حماس به اسرائیل در ۷ اکتبر ۲۰۲۳ سبب شد که تل‌آویو کارزار نظامی گسترده‌ای علیه این ائتلاف به راه بیندازد و به طبع آن تضعیف این گروه‌ها را به دنبال داشته باشد.
در کنار این تحولات انتقال قدرت از مصر و عراق به عربستان سعودی و دولت‌های دیگر خلیج فارس و نیز کاهش نفوذ روسیه در خاورمیانه قابل توجه است. همچنین نقش ایالات متحده در تغییر معادلات منطقه‌ای و خصومت‌های تاریخی با تهران به عنوان یکی از تغییرات قابل تأمل بررسی شده است.
با وجود تغییرات و تحولات خاورمیانه همچنان صحنه‌ای آشفته و چندقطبی است و به نظر می‌رسد که هیچ قدرت واحدی قادر به تحمیل نظم پایدار در این منطقه نیست. رقابت میان کشورهای مختلف و تلاش برای کسب قدرت و نفوذ همچنان ادامه دارد و بی‌ثباتی در این منطقه به طور مستمر پابرجا خواهد ماند.
بسیاری از تحلیلگران بر این باورند که در شرایط کنونی «خاورمیانه جدید» هنوز زود است و واقعیت‌ها نشان می‌دهد که در این منطقه سلطه و انکار همچنان ادامه دارد و بهبود شرایط در آینده به میزان قابل توجهی وابسته به تغییرات سیاسی و اقتصادی خواهد بود. به نقل از tgju
انتهای پیام/