اخبار

کشف کهنترین سیاهچاله جهان توسط دانشمندان
یک تیم بینالمللی از ستارهشناسان به رهبری «مرکز مرزهای کیهانی» دانشگاه تگزاس موفق به شناسایی قدیمیترین سیاهچاله تاریخ شدهاند. این سیاهچاله و کهکشانی که در آن قرار دارد با نام CAPERS-LRD-z9 تنها 500 میلیون سال پس از بیگبنگ شکل گرفتهاند؛ یعنی 13.3 میلیارد سال پیش زمانی که جهان تنها 3 درصد از عمر کنونی خود را داشته است. دانشمندان اعلام کردهاند که این سیاهچاله بسیار عظیم است و جرمی تا 300 میلیون برابر خورشید دارد که حدود نیمی از جرم کل ستارههای کهکشان را شامل میشود. این جرم بزرگ در میان سیاهچالههای کلانجرم نیز غیرعادی محسوب میشود. همچنین به نظر میرسد که رنگ قرمز این کهکشان به دلیل وجود ابری ضخیم از گاز پیرامون سیاهچاله باشد که نور آن را به طولموجهای قرمزتر متمایل میکند.
«آنتونی تیلور» پژوهشگر پسادکترا و سرپرست این تیم بیان کرده است: «وقتی دنبال سیاهچالهها هستیم این [فاصله] عملاً دورترین نقطهای است که میتوان به آن رسید. ما واقعاً داریم مرزهای توانایی فناوری امروز را به چالش میکشیم.»
تصویری که توسط یک هنرمند از این سیاهچاله ساخته شده است «استیون فینکلستین» یکی از نویسندگان مقاله و مدیر مرکز مرزهای کیهانی نیز در ادامه میافزاید: «هرچند ستارهشناسان چند نمونه با قدمت بیشتر هم پیدا کردهاند اما هنوز موفق به شناسایی امضای طیفسنجی منحصربهفرد یک سیاهچاله در آنها نشدهاند.»
مراحل شناسایی سیاهچاله با جیمز وب طیفسنجی روشی است که در آن نور به طولموجهای مختلف شکسته میشود تا ویژگیهای اجرام آسمانی بررسی شود. ستارهشناسان برای شناسایی سیاهچالهها به دنبال نشانههایی از گازهای با سرعت بالا میگردند. زمانی که این گازها به دور سیاهچاله میچرخند و به درون آن سقوط میکنند نوری که از گاز دورشونده میآید به طولموجهای قرمزتر کشیده میشود و نوری که از گاز نزدیکشونده میآید به طولموجهای آبیتر فشرده میشود.
این تیم برای جستجوی خود از دادههای برنامه CAPERS تلسکوپ فضایی جیمز وب استفاده کرده که به مطالعه کهکشانهای دوردست در دوران یونیزهشدن مجدد جهان میپردازد. در ابتدا CAPERS-LRD-z9 بهعنوان یک نقطه کوچک جالب در تصاویر برنامه دیده شده بود اما بعدها مشخص شد که بخشی از دستهای جدید از کهکشانها است که «نقاط قرمز کوچک» (Little Red Dots) نامیده میشوند. این مفهوم به کهکشانهایی فشرده سرخ و بهشکلی غیرمنتظره درخشان گفته میشود که تنها در 1.5 میلیارد سال نخست کیهان شکل گرفتهاند.
فینکلستین اضافه میکند: «کشف نقاط قرمز کوچک یکی از شگفتیهای دادههای اولیه جیمز وب بود چون هیچ شباهتی به کهکشانهایی که با هابل دیده بودیم نداشتند. اکنون درحال کشف ماهیت و منشأ آنها هستیم.»
محققان همچنین اشاره کردهاند که این کهکشان مدرکی بر این فرضیه فراهم میکند که منبع درخشش غیرمنتظره در نقاط قرمز کوچک وجود سیاهچالههای کلانجرم است. نتایج این پژوهش در نشریه علمی The Astrophysical Journal منتشر شده است. به نقل از tgju
انتهای پیام/