اخبار
چرا مردم از اینترنت پرسرعت با فیلترینگ استقبال نمی‌کنند؟ بررسی دیجیاتو در مورد فیبر نوری
زیرساخت‌های ارتباطی نظیر فیبر نوری تنها ابزاری برای دسترسی به اینترنت پرسرعت نیستند بلکه اساس و بنیانی برای توسعه اقتصادی و نوآوری‌های فناوری به شمار می‌روند. در ایران پروژه ملی فیبر نوری (FTTX) به منظور پوشش ۲۰ میلیون خانوار تا پایان سال ۱۴۰۷ راه‌اندازی شده است. با این حال آمار رسمی نشان می‌دهد که تا پایان سال ۱۴۰۳ تنها ۸.۲ میلیون خانوار تحت پوشش قرار گرفته‌اند که این عدد تنها ۴۳ درصد پیشرفت را نشان می‌دهد. به گفته «محمد مظفری» کارشناس حوزه شبکه و اینترنت توسعه شبکه فیبر نوری در ایران با موانع اقتصادی فنی حقوقی و سیاسی مختلفی مواجه است موانعی که باعث شده تا تعداد مشترکین علی‌رغم افزایش پوشش پایین بماند.
مظفری به چالش‌هایی چون فیلترینگ بروکراسی و مشکلات مالی شرکت‌ها اشاره می‌کند که از جمله عوامل اصلی کندی پیشرفت به شمار می‌آیند. این پروژه در دولت سیزدهم آغاز گردید و «عیسی زارع‌پور» وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات آن را به عنوان راه‌حلی برای مشکلات اینترنت ایران معرفی کرد. او پیش‌بینی کرده بود که ۲۰ میلیون خانوار تا پایان سال ۱۴۰۴ تحت پوشش قرار گیرند اما با توجه به آمارها به نظر می‌رسد مشکلات موجود و تغییرات دولتی این هدف را به سال ۱۴۰۷ موکول کرده است.
با وجود اینکه پوشش فیبر نوری در دو سال اخیر افزایش یافته نسبت تبدیل این پوشش به مشترکین فعال همچنان پایین است. این وضعیت که به «شکاف نفوذ» معروف است ناشی از موانع مختلفی است که مانع تبدیل کاربران بالقوه به مشتریان بالفعل می‌شود. طبق آمار در سال ۱۴۰۲ تعداد مشترکین FTTH حدود ۳۱۶ هزار و در سال ۱۴۰۳ حدود ۴۹۰ هزار نفر گزارش شده است. مقایسه این اعداد نشان می‌دهد که از پایان سال ۱۴۰۲ تا پایان ۱۴۰۳ پوشش ۱۷ درصد افزایش یافته اما مشترکان فعال تنها ۵۵ درصد رشد داشتند و همچنان حدود ۵ درصد کل مشترکان ثابت را تشکیل می‌دهند.
مدیرعامل شرکت مخابرات ایران اخیراً اعلام کرده که پیشرفت پروژه فیبر نوری در تهران در دو سال گذشته در سطح ۳۰ درصد باقی مانده است. این موضوع نشان از چالش‌هایی در تبدیل پوشش به استفاده واقعی در کلان‌شهرها دارد. «روح‌الله عباس‌پور» عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس گرانی و هزینه بالای خدمات اینترنت فیبر نوری را دلیل اصلی عدم استقبال مردم عنوان کرده است. با این حال مظفری این ادعا را چندان معتبر نمی‌داند و معتقد است که قیمت سرویس فیبر نوری چندان تفاوتی با اینترنت موبایل یا ADSL ندارد.
او همچنین کندی پیشرفت پروژه را به عوامل چندوجهی نسبت می‌دهد. یکی از موانع اصلی فرآیندهای طولانی بروکراسی در زمینه واردات تجهیزات و اخذ مجوزهای شهری حفاری است. توسعه پوشش فیبر نوری نیازمند همکاری شهرداری‌ها برای انجام حفاری‌های لازم است.
مظفری معتقد است که مدل اقتصادی فیبر نوری و تله‌کام در ایران هنوز به طور کامل شکل نگرفته و اپراتورها برای سرمایه‌گذاری به یک مدل درآمدی شفاف نیاز دارند. او تأکید می‌کند که اگر رگولاتور دست اپراتورها را برای قیمت‌گذاری باز بگذارد می‌تواند به پیشرفت پروژه کمک کند.
او همچنین به این نکته اشاره می‌کند که بسیاری از کاربران تفاوت معناداری بین اینترنت فیبر نوری و اینترنت موبایل یا ADSL نمی‌بینند زیرا به دلیل فیلترینگ مجبور به استفاده از VPN هستند و در نتیجه تجربه کاربری مشابهی را در همه بسترها تجربه می‌کنند.
به عقیده مظفری برای تسریع توسعه فیبر نوری نیاز به بازنگری در سیاست فیلترینگ و بهبود کیفیت تجربه کاربری وجود دارد. از سوی دیگر انحصار شرکت ارتباطات زیرساخت هزینه‌های تأمین اینترنت را بالا نگه داشته و رقابت را برای اپراتورها دشوار کرده است.
مظفری همچنین بر این نکته تأکید می‌کند که توسعه فیبر نوری برای ایران یک الزام است نه انتخاب. با توجه به روند فعلی دستیابی به هدف ۲۰ میلیون خانوار تحت پوشش تا سال ۱۴۰۷ به رشد سالانه بالایی نیاز دارد که بدون اصلاح سیاست‌ها و رفع موانع موجود دور از دسترس به نظر می‌رسد. فیبر نوری زیرساختی است که می‌تواند توسعه اقتصاد دیجیتال خدمات ابری و شهرهای هوشمند را تسهیل کند اما تا زمانی که مدل اقتصادی آن شفاف نشود و سیاست‌های محدودکننده اصلاح نگردد توسعه آن در ایران با چالش‌هایی روبرو خواهد بود. به نقل از tgju
انتهای پیام/