اخبار

سه چشمانداز محتمل برای بازار مسکن تا پایان سال ۱۴۰۴
بازار مسکن ایران در یکی از عمیقترین رکودهای تاریخ خود قرار دارد. آمارها نشاندهنده وضعیتی بیسابقه هستند: در بهار ۱۴۰۴ تنها ۲۰۰۰ جواز ساخت در تهران صادر شده و تنها ۴۰۰۰ معامله در این بازه زمانی انجام شده است که نشاندهنده توقف تقریبی خرید و فروش و سرمایهگذاری ساختمانی است.
این سکون بیشتر از آنکه تحت تأثیر عوامل داخلی باشد نتیجه انتظار فعالان این حوزه از دو متغیر غیراقتصادی قوی به نامهای آینده تحریمها و ریسک تنشهای نظامی است. در این یادداشت سه سناریوی محتمل برای آینده بازار مسکن تا پایان سال ۱۴۰۴ بر اساس این عوامل ترسیم میشود.
سناریوی اول: مسیر گشایش (توافق و پایان جنگ) این سناریو خوشبینانهترین حالت ممکن است و به دو شرط وابسته است: اول دستیابی به توافق در مذاکرات هستهای یا تمدید زمان جلوگیری از بازگشت تحریمهای شورای امنیت (مکانیسم ماشه) و دوم تبدیل آتشبس کنونی به خاتمه کامل درگیریهای نظامی. در صورت تحقق این سناریو بازار مسکن مشابه سالهای ۱۳۹۴ تا ۱۳۹۶ خواهد شد. در آن دوره با امضای برجام ثبات به اقتصاد کلان بازگشت و این منجر به کاهش انتظارات تورمی ثبات قیمت مسکن و رشد چشمگیر سرمایهگذاری ساختمانی شد. به این ترتیب بازار از رکود تورمی خارج شده و شرایط برای سازندگان و خریداران مصرفی مساعد میشود.
سناریوی دوم: مسیر تقابل (پیچیدگی تحریمها) این سناریو بر پایه عدم توافق و پیچیدهتر شدن شرایط تحریمها استوار است و به دو حالت تقسیم میشود: الف) تحریم بدون تنش نظامی: اگر تحریمها تشدید شوند اما ریسک درگیری نظامی کاهش یابد بازار به الگوی سالهای ۱۳۹۷ تا ۱۳۹۹ بازمیگردد. در این دوره مسکن به پناهگاهی برای حفظ ارزش پول در برابر تورم و جهش نرخ ارز تبدیل شد. ب) تحریم همراه با تنش نظامی: این بدترین سناریو ممکن است و در آن شرایط سرمایهها از بخش مسکن خارج میشوند و رکود معاملاتی و ساختمانی تشدید میشود.
سناریوی سوم: مسیر ابهام (پایان جنگ تداوم تحریم) در این سناریو آتشبس به وضوح مشخص میشود و جنگ به طور کامل خاتمه مییابد اما پرونده تحریمها همچنان باز و پیچیده باقی میماند. با حذف ریسک نظامی رکود سنگین فعلی کاهش مییابد و بازار به وضعیت پیش از فروردین ۱۴۰۳ بازمیگردد. اما از آنجا که موتور تورمزای تحریمها همچنان فعال است احتمالاً بازار در الگوی رکود تورمی سناریوی دوم قرار خواهد گرفت.
نتیجهگیری: بازاری در انتظار سیگنالهای سیاسی تحلیل این سه سناریو نشان میدهد که متغیرهای درونی بازار مسکن مانند «قدرت خرید» و «هزینه تولید» در برابر متغیرهای غیراقتصادی جنگ و تحریم تأثیر چندانی ندارند. بازار مسکن ایران به نوعی به عواملی سیاسی و تحولات منطقهای وابسته شده و فعالان آن بیشتر به اخبار سیاسی توجه دارند تا شاخصهای اقتصادی. تا زمانی که این ابهامات برطرف نشوند انتظار خروج پایدار از رکود کنونی واقعبینانه نخواهد بود. به نقل از صدای بورس
انتهای پیام/