توانآپ 3 1403-10-10 06:52:43 ظهور قدرتهای نوین در بازار جهانی تجارت غذایی: تحولات و فرصتها به گزارش توانآپ، در راستای برگزاری مذاکرات اتاقهای مشترک ایران، برزیل و کشورهای آمریکای لاتین با محوریت امنیت غذایی، حسین شیرزاد، تحلیلگر توسعه کشاورزی، در یادداشتی اختصاصی به بررسی ابعاد مختلف این موضوع پرداخته است. او تأکید میکند که توازن میان دیپلماسی غذایی، دیپلماسی آب، خودکفایی فضامحور (بر اساس توانمندیهای داخلی) و مدیریت انعطافپذیر زنجیرههای ارزش، هسته اصلی استراتژی امنیت غذایی کشور ایران در یک دهه آینده خواهد بود. این استراتژی به دنبال کاهش ریسکهای ناشی از واردات مواد غذایی و همچنین رعایت ضوابط زیستمحیطی است. شیرزاد به چالشهای موجود در تأمین امنیت غذایی اشاره میکند و میگوید که کشورهای همسایه مانند ترکیه، افغانستان، عراق و آذربایجان به دنبال تأمین منابع آبی مطمئن و نیازهای تغذیهای پایدار برای جمعیت خود هستند. این رقابت نه تنها منجر به افزایش تنشهای ژئوپلیتیکی میشود بلکه مناطق تولیدکننده آب و مواد غذایی سالم را در موقعیت برتری قرار میدهد. او همچنین به تأثیر تغییرات اقلیمی بر تولید مواد غذایی اشاره کرده و میگوید که انتظار میرود تولید جهانی غذا با تغییرات اقلیمی ۸ درصد کمتر رشد کند. در ادامه، شیرزاد به این نکته میپردازد که آیا میتوان غذا را به عنوان ابزاری برای گسترش نفوذ و کسب متحدان استفاده کرد. او معتقد است که امنیت غذایی میتواند تأثیرات عمیقی بر ژئوپلیتیک داشته باشد و ممکن است به تقابل «شمال جهانی» و «جنوب جهانی» منجر شود. این تنشها ما را به سمت زنجیرههای تأمین متنوعتر و سرمایهگذاری بیشتر در تولید محلی سوق میدهد. شیرزاد همچنین به ظهور قدرتهای جدید در تأمین امنیت غذایی جهان اشاره کرده و میگوید که چالشهای ناشی از اختلالات زنجیره تأمین و سوءتغذیه میتواند منجر به ناآرامیهای بیشتری شود. او به تجربه کشورها در طول همهگیری کرونا اشاره میکند که چگونه برای مقابله با تورم غذا، منابع غذایی را احتکار کردند و صادرات خود را محدود کردند. در این میان، رابطه با آمریکای لاتین به عنوان یک راهکار مؤثر برای تعدیل بحرانهای مقطعی غذایی مطرح میشود. شیرزاد بر این باور است که آمریکای لاتین با پتانسیل تولید انبوه و موقعیت جغرافیایی مناسب، نقشی اساسی در رفع کمبود غذا در جهان ایفا میکند. این منطقه با داشتن ۴۰ درصد از آب شیرین جهان و ۲۹ درصد بارندگی جهانی، ظرفیت بالایی برای تأمین نیازهای غذایی دارد. او همچنین به این نکته اشاره میکند که آمریکای لاتین به عنوان یک تأمینکننده جهانی گوشت، علوفه، میوه و سبزیجات شناخته میشود و میتواند نقش مهمی در تأمین امنیت غذایی ایران ایفا کند. با توجه به نیاز مبرم ایران به کود اوره، شیرزاد بر اهمیت همکاری با کشورهای آمریکای لاتین تأکید دارد. در نهایت، او به ضرورت تقویت سیستم تجاری بینالمللی اشاره کرده و بر لزوم احیای مکانیزم حل و فصل اختلافات در سازمان تجارت جهانی (WTO) تأکید میکند. همچنین، او پیشنهاد میدهد که کشورهای غیرمتعهد مانند ایران باید از پتانسیل عضویت در پیمانهای منطقهای مانند بریکس و شانگهای بهرهبرداری کنند تا نقش بزرگتری در امنیت غذایی جهانی ایفا کنند. شیرزاد نتیجهگیری میکند که امنیت غذایی جهانی در حال حاضر در وضعیت «بحران چند بعدی» قرار دارد و این بحرانها فرصتهایی را برای بازنگری در مدلهای امنیت غذایی متعارف فراهم میآورند. او بر لزوم تدوین دکترین جدیدی برای امنیت غذایی ایران تأکید کرده و خواستار توجه بیشتر به کشاورزی پایدار و احیاگر است تا بتواند نیازهای غذایی کشور را به بهترین نحو تأمین کند. به نقل از مهر انتهای پیام/ بازگشت