اخبار
نوبل جنجالی ۲۰۲۵
این جایزه به فرد یا گروهی که بیشترین تلاش را در جهت تقویت دوستی و برادری میان ملت‌ها و همچنین کاهش یا حذف ارتش‌های دائمی و ترویج مجامع صلح انجام داده باشد اهدا می‌شود. این بخشی از وصیت‌نامه آلفرد نوبل در خصوص جایزه‌ای است که به عنوان صلح نوبل شناخته می‌شود. با توجه به نامزدهایی که برای دریافت این جایزه در سال ۲۰۲۵ معرفی شده‌اند این رویداد به احتمال زیاد یکی از جنجالی‌ترین جوایز در تاریخ ۱۲۴ ساله خود خواهد بود.
آلفرد نوبل (۱۸۳۳ تا ۱۸۹۶) شیمیدان مخترع مهندس و تاجر سوئدی که به خاطر اختراع دینامیت مشهور است در طول زندگی خود ۳۵۵ اختراع ثبت کرده است. او پیش از مرگ بخش عمده‌ای از دارایی‌اش را به اهدای جوایز نوبل اختصاص داد. نخستین جایزه نوبل در سال ۱۹۰۱ به برندگان اهدا شد.
جایزه نوبل اقتصاد نیز به عنوان ششمین جایزه در سال ۱۹۶۸ معرفی شد و اگرچه در وصیت‌نامه نوبل ذکر نشده بود بنیاد نوبل آن را با توجه به اهداف او برای خدمت به بشریت ایجاد کرد. بر اساس وصیت‌نامه نوبل که در ۳۰ دسامبر ۱۸۹۶ منتشر شد تأسیس بنیادی برای اهدا جوایز به کسانی که به بشریت خدمت کرده‌اند مورد نظر قرار گرفته بود. بنیاد نوبل در ۲۹ ژوئن ۱۹۰۰ تأسیس گردید و جوایز نوبل در شش حوزه فیزیک شیمی پزشکی ادبیات صلح و اقتصاد به برندگان اهدا می‌شود.
کمیته نوبل نروژ در اسلو نام برنده یا برندگان جایزه نوبل صلح را در ۱۰ اکتبر ۲۰۲۵ (۱۸ مهر) اعلام خواهد کرد و این جایزه در ۱۰ دسامبر ۲۰۲۵ (۱۰ آذر) به طور رسمی اهدا می‌شود. اگرچه نامزدهای این جایزه به صورت محرمانه نگهداری می‌شوند نمایندگان مجلس نروژ و دانشگاهیان اجازه دارند نام کاندیداهای مورد نظر خود را عمومی کنند.
در ۵ مارس ۲۰۲۵ (۱۵ اسفند ۱۴۰۳) کمیته نوبل نروژ اعلام کرد که ۳۳۸ کاندیدا (شامل ۲۴۴ فرد و ۹۴ سازمان) برای دریافت جایزه صلح نوبل نامزد شده‌اند. در این میان افرادی از کشورهایی چون ایتالیا روسیه آمریکا فلسطین پاکستان و دیگر کشورها حضور دارند. از جمله نام‌های پرحاشیه در این فهرست دونالد ترامپ رئیس‌جمهور پیشین آمریکا به چشم می‌خورد. حمایت‌های گسترده‌ای از ترامپ برای دریافت این جایزه از سوی برخی افراد و کشورها از جمله پاکستان و ارمنستان صورت گرفته است در حالی که بسیاری از کارشناسان مستقل بر این باورند که او شایسته این تقدیر نیست و اعطای این جایزه به او می‌تواند ارزش‌های صلح جهانی را نادیده بگیرد.
چند نکته جالب: در فاصله بین سال‌های ۱۹۰۱ تا ۲۰۲۴ ۶۲۷ جایزه به ۱۰۱۲ فرد و سازمان اهدا شده است. مالالا یوسف‌زی در ۱۷ سالگی جوان‌ترین برنده جایزه نوبل صلح در سال ۲۰۲۴ بوده است. جان بی. گودناف ۹۷ ساله پیرترین برنده جایزه نوبل شیمی در سال ۲۰۱۹ است. ماری کوری در سال ۱۹۰۳ برنده جایزه نوبل فیزیک و در ۱۹۱۱ برنده نوبل شیمی شد. لینوس پولینگ در سال ۱۹۵۴ برنده نوبل شیمی و در ۱۹۶۲ برنده نوبل صلح گردید. تا سال ۲۰۲۲ آمریکا با ۴۰۳ برنده بیشترین سهم را در جوایز نوبل دارد. کمیته بین‌المللی صلیب سرخ تنها نهادی است که ۳ بار (سال‌های ۱۹۱۷ ۱۹۴۴ ۱۹۶۳) برنده جایزه نوبل صلح شده است. بین سال‌های ۱۹۱۴ تا ۱۹۷۲ در برخی حوزه‌ها هیچ جایزه‌ای اهدا نشد که نوبل صلح با ۱۹ سال در صدر این فهرست قرار دارد. به نقل از صدای بورس
انتهای پیام/