ایران در آستانه بحران گاز/ وضعیت بحرانی در غرب کارون ادامه دارد

گروه اقتصادی توانآپ: به استناد آمار شرکت ملی گاز ایران، در صورتی که اقدامات ضروری برای افزایش فشار در میدان پارس جنوبی انجام نشود، تولید گاز ایران تا سال ۱۴۰۶ به ۸۶۷ میلیون متر مکعب در روز خواهد رسید و پس از آن، کاهشی خواهد بود. همچنین انتظار می‌رود ناترازی گاز در ایران از سال ۱۴۰۳ تا ۱۴۰۷ با افزایش ۵۵ درصدی به ۸۵ میلیون متر مکعب در روز برسد. در حال حاضر، پیش‌بینی می‌شود که در سال ۱۴۱۵، تقاضای گاز تقریباً دو برابر عرضه بوده و ناترازی به ۶۱۸ میلیون متر مکعب در روز خواهد رسید. به عبارتی، در سال ۱۴۱۵، مردم ایران به مدت ۱۱ ساعت در روز بدون برق و ۱۱ ساعت بدون گاز خواهند بود و در اوج مصرف، قطعی‌های برق و گاز افزایش خواهد یافت.

وضعیت فلرینگ گازهای مشعل گازهای مشعل (فلر) به‌عنوان گازهای همراه تولیدی با نفت یا در حین عملیات در تأسیسات نفت و گاز به وجود می‌آیند. در سال ۱۴۰۰، میزان فلرینگ شرکت ملی نفت و شرکت ملی گاز به ترتیب ۴۱.۷ و ۸.۸ میلیون متر مکعب در روز گزارش شده است. در مقایسه با این دو شرکت، گاز مشعل پالایشگاه‌های نفت مقدار ناچیزی را نشان می‌دهد. مجموع این میزان فلرینگ تقریباً معادل صادرات گاز کشور و یا ظرفیت تولید از حدود دو فاز پارس جنوبی است.

طبق قانون برنامه ششم توسعه، دولت موظف به کنترل و مهار ۹۰ درصد از گازهای مشعل تا پایان این برنامه است. اما در سال‌های اجرای این قانون، تنها ۱.۴۳ میلیون متر مکعب در روز گاز مشعل به‌وسیله مزایده و فروش جمع‌آوری شده و کاهش روزانه ۰.۶۱ میلیون متر مکعب گاز مشعل پالایشگاه‌های گازی ثبت شده است. این عملکرد نشان‌دهنده تحقق حدود ۵ درصدی اهداف برنامه در کاهش گازهای مشعل از سال‌های ۱۳۹۵ تا ۱۴۰۰ می‌باشد.

چالش‌ها و مشکلات در کاهش فلرینگ با وجود کمبود گاز و برق در کشور، حجم زیادی از گازهای همراه نفت در منطقه غرب کارون به‌طور بی‌رویه سوزانده می‌شود. توان داخلی برای جمع‌آوری و بهره‌برداری از این گازها فراهم شده، اما سیاست‌های اجرایی و تصمیم‌گیری‌های دولت در این زمینه با تأخیر و بی‌توجهی مواجه است.

اهمیت مدیریت فلرها در غرب کارون غرب کارون به‌دلیل همجواری با مناطق پرجمعیت، حساسیت زیست‌محیطی بیشتری نسبت به سایر مناطق نفت‌خیز کشور دارد. سوزاندن فلر در این منطقه نه‌تنها آلودگی شدید هوا و تهدید سلامت ساکنان را به‌دنبال دارد، بلکه در شرایط کمبود گاز و برق، منجر به هدررفت یک منبع ارزشمند انرژی نیز می‌شود. میادین نفتی بزرگی همچون آزادگان، یاران، جفیر و سپهر همچنان با مشکل فلرسوزی روبه‌رو هستند.

توان داخلی و عدم اقدام مؤثر در سال‌های اخیر، توان داخلی کشور در زمینه جمع‌آوری گازهای همراه نفت به‌طور قابل‌توجهی افزایش یافته است. شرکت‌های ایرانی با توسعه فناوری‌های مرتبط، امکان بهره‌برداری از این گازها برای تأمین خوراک پتروشیمی‌ها، تزریق به شبکه گازرسانی و تولید برق را فراهم کرده‌اند. اما به‌دلیل عدم اراده کافی در بدنه دولت و عدم تخصیص منابع مالی لازم، پروژه‌های جمع‌آوری فلر در غرب کارون همچنان به کندی پیش می‌رود.

لزوم تغییر رویکرد دولت با توجه به وضعیت بحرانی انرژی در کشور، جمع‌آوری گازهای همراه نفت در غرب کارون باید به‌عنوان یک اولویت ملی در دستور کار قرار گیرد. این اقدام می‌تواند نه‌تنها از هدررفت منابع ملی جلوگیری کند، بلکه با کاهش آلودگی هوا، تأمین خوراک صنایع پایین‌دستی و افزایش تولید برق، منافع اقتصادی و زیست‌محیطی قابل‌توجهی برای کشور به همراه داشته باشد. اما تا زمانی که تصمیم‌گیران کلان کشور این موضوع را جدی نگیرند، شاهد هدررفت منابع و تشدید مشکلات انرژی در کشور خواهیم بود. به نقل از دانشجویی

انتهای پیام/