واردات اتوبوس‌های کارکرده با قیمت‌های نازل و فروش آن‌ها به چندین برابر قیمت: دلالان چگونه از این رانت بهره‌برداری می‌کنند؟

در روزهای اخیر، گمرک با صدور یک بخشنامه، آیین‌نامه‌ای برای نحوه واردات اتوبوس و کشنده‌ها را به اطلاع عموم رسانده است. این آیین‌نامه با برخی ابهامات جدی روبرو بوده و به نظر می‌رسد که مصوبه جدید هیات وزیران بیشتر از اینکه به تسهیل واردات کمک کند، امکان سوءاستفاده دلالان در این حوزه را فراهم کرده و به رشد دلالی در این بخش دامن زده است.

به گزارش توانآپ، در حالی که مدت‌هاست وعده واردات اتوبوس‌های جدید مطرح شده، حال که این آیین‌نامه به مرحله اجرایی رسیده، بخش خصوصی که به نظر می‌رسد باید از آن منتفع شود، با موانع متعددی از جمله ثبت سفارش، تأیید مالکیت خودروهای فرسوده و اخذ تأییدیه از نهادهای مختلف مانند راهور و وزارت صمت مواجه است.

در بخشنامه جدید گمرک، بیان شده که مالکان اتوبوس‌های جاده‌ای با عمر بیش از ۲۵ سال می‌توانند اقدام به ثبت سفارش واردات اتوبوس یا تریلی با عمر کمتر از ۱۰ سال در ازای اسقاط وسیله نقلیه فرسوده کنند. همچنین اشاره شده که منابع ارزی برای واردات اتوبوس یا کشنده‌های نو یا کارکرده باید از محل ارز بازگشت از صادرات، سرمایه‌گذاری خارجی و سایر منابع تأیید شده توسط بانک مرکزی تأمین شود.

ابهامات در خصوص واردات اتوبوس‌های کارکرده به چه صورت است؟

سوالات و ابهامات زیادی پیرامون این بخشنامه وجود دارد. نخست اینکه تأمین ارز از محل صادرات برای افرادی که فعالیت صادراتی ندارند، چگونه تعیین شده است؟ دوم اینکه شرایط «جذب سرمایه‌گذاری خارجی» که به عنوان یکی از شروط واردات اتوبوس‌های کارکرده مطرح شده، فرایندی پیچیده است که به آسانی قابل انجام نیست و این موضوع ممکن است تنها به نفع افرادی باشد که به این منابع ارزی دسترسی دارند و برای دیگران مشکلاتی ایجاد کند. بنابراین محدودیت منابع ارزی می‌تواند به ایجاد رانت و انحصار برای افرادی منجر شود که این منابع را در اختیار دارند و امکان دارد این افراد با استفاده از رانت، اتوبوس‌ها را با قیمت‌های پایین‌تر وارد کرده و با قیمت‌های بالاتر بفروشند.

دست بانک مرکزی در واردات اتوبوس‌های کارکرده

افزودن عبارت «سایر منابع مورد تأیید بانک مرکزی» می‌تواند به عدم شفافیت در فرآیند تأمین ارز منجر شود و امکان سوءاستفاده و فساد را افزایش دهد. همچنین، افزایش نرخ ارز می‌تواند هزینه‌های واردات را به طور چشمگیری بالا ببرد و توان خرید واردکنندگان را کاهش دهد. این آیین‌نامه همچنین در زمینه نحوه اسقاط خودروهای فرسوده و مراحل آن، شفاف‌سازی کافی نکرده است که ممکن است در اجرای طرح مشکلاتی ایجاد کند.

به گزارش توانآپ، به نظر می‌رسد که باید منابع ارزی متنوع‌تری برای واردات اتوبوس در نظر گرفته شود و گمرک باید ابهامات موجود در مفاد بخشنامه را برطرف کند. پیشنهاد می‌شود که ایجاد یک سامانه یکپارچه برای ثبت‌نام و پیگیری فرآیند واردات می‌تواند به کاهش تخلفات و سوءاستفاده‌ها کمک کند. همچنین، مسیر تأمین ارز باید شفاف‌تر شود تا اطلاعات مربوط به منابع ارزی در دسترس عموم قرار گیرد. اگر فرآیند تأمین ارز تسهیل شود، واردکنندگان با شرایط بهتری می‌توانند ارز مورد نیاز خود را تهیه کنند و نظارت دقیق بر تأمین ارز نیز از سوءاستفاده و فساد جلوگیری خواهد کرد. به نقل از تابناک

انتهای پیام/