مدیریت هوشمند: راهی نوین برای تحقق توسعه پایدار در شهرها

به گزارش توانآپ، در عصر حاضر، شهرها به‌عنوان کانون‌های اصلی زندگی اجتماعی و اقتصادی، نیازمند رویکردهای نوین در مدیریت و توسعه می‌باشند. یکی از این رویکردها، هم‌افزایی و توسعه دانش شهری است که می‌تواند به‌عنوان کلید موفقیت در مدیریت شهری مطرح شود. هم‌افزایی به معنای همکاری و تعامل میان نهادها، سازمان‌ها و شهروندان است که می‌تواند به تبادل تجربیات، ایده‌ها و منابع منجر شده و کیفیت خدمات شهری را بهبود بخشد. به‌عنوان مثال، همکاری میان دانشگاه‌ها، شهرداری‌ها و بخش خصوصی می‌تواند به توسعه پروژه‌های تحقیقاتی و نوآورانه منجر شود که در نهایت به بهبود زیرساخت‌ها و خدمات شهری کمک خواهد کرد.

توسعه دانش شهری به معنای افزایش آگاهی و توانمندی‌های شهروندان در زمینه‌های مختلف شهری است و این امر می‌تواند از طریق برگزاری کارگاه‌ها، سمینارها و دوره‌های آموزشی محقق شود. با افزایش دانش شهروندان، آن‌ها می‌توانند در فرایند تصمیم‌گیری‌های شهری مشارکت بیشتری داشته و به‌عنوان ناظران و همکاران فعال در بهبود وضعیت محله‌های خود عمل کنند. در نهایت، هم‌افزایی و توسعه دانش شهری به بهبود کیفیت زندگی شهروندان کمک کرده و می‌تواند به ایجاد یک جامعه پایدار و مقاوم در برابر چالش‌های شهری منجر شود. با توجه به تغییرات سریع در دنیای امروز، این رویکردها به‌عنوان ابزارهای کلیدی برای مدیریت بهینه و توسعه پایدار شهرها محسوب می‌شوند.

هم‌افزایی و توسعه دانش شهری می‌تواند به شناسایی و حل چالش‌های موجود در شهرها کمک کند. به‌عنوان مثال، ایجاد شبکه‌های همکاری میان نهادهای مختلف می‌تواند به تبادل اطلاعات و تجربیات در زمینه‌های گوناگونی چون حمل‌ونقل، محیط زیست و خدمات اجتماعی منجر شود. این تبادل اطلاعات می‌تواند به شناسایی نقاط ضعف و قوت در سیستم‌های شهری و ارائه راهکارهای مؤثر بیانجامد. همچنین، استفاده از فناوری‌های نوین همچون داده‌های کلان و هوش مصنوعی می‌تواند به بهبود فرایندهای تصمیم‌گیری و مدیریت شهری کمک کند. از طریق تحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده از شهروندان و زیرساخت‌ها، مدیران شهری می‌توانند به درک بهتری از نیازها و خواسته‌های جامعه دست یابند و برنامه‌ریزی‌های بهتری انجام دهند.

مهدی سلطانی، مدیر یک شرکت دانش بنیان، در گفت‌وگو با توانآپ، اظهار کرد: در دنیای امروز، تحولات سریع اقتصادی، اجتماعی و تکنولوژیکی، به‌ویژه در شهرهای بزرگ، چالش‌هایی به همراه داشته‌اند؛ اما این چالش‌ها می‌توانند به دروازه‌هایی برای نوآوری و مشارکت مدنی تبدیل شوند. با ایجاد بستری مناسب برای تصمیم‌گیری محلی و بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود در جامعه، می‌توان به راه‌حل‌هایی دست یافت که هم از نظر اقتصادی صرفه‌جویی کنند و هم حس تعلق اجتماعی را تقویت نمایند.

وی افزود: تمرکززدایی در مدیریت شهری به این معناست که تصمیمات استراتژیک و اجرایی به سطح محلی منتقل می‌شود. این رویکرد، به‌جای تمرکز قدرت در دست نهادهای مرکزی، امکان پاسخگویی سریع‌تر و دقیق‌تر به نیازهای بومی را فراهم می‌آورد. مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان به طرح‌های موفق در اصفهان اشاره کرد و گفت: راه‌حل‌های ارائه‌شده بیشتر با شرایط و نیازهای واقعی آن ناحیه هم‌خوانی دارند. پژوهش‌های دانشگاه تهران نیز نشان داده‌اند که شهرهایی که مدل‌های تمرکززدایی را پیاده‌سازی کرده‌اند، از نظر رضایت عمومی و کاهش هزینه‌های عملیاتی عملکرد بهتری داشته‌اند.

سلطانی با افتخار از همدلی و همکاری مردم اصفهان یاد کرد و گفت: طرح‌های یادشده نمونه‌های عملی از بهره‌برداری از ظرفیت‌های بومی هستند. استفاده از خانه‌های اهالی برای اسکان گردشگران نه‌تنها درآمد خانواده‌ها را افزایش می‌دهد، بلکه فرصت آشنایی گردشگران با فرهنگ و آداب و رسوم محلی را نیز فراهم می‌آورد. به همین ترتیب، پژوهش‌هایی در زمینه گردشگری پایدار نشان می‌دهند که مشارکت مردم در ارائه خدمات گردشگری به تقویت اقتصاد محلی و ایجاد اشتغال پایدار منجر می‌شود.

وی ادامه داد: همچنین، اجاره ماشین‌های شخصی به‌جای خرید خودروهای جدید توسط شرکت‌ها، از منظر اقتصادی و زیست‌محیطی دارای مزیت‌های فراوانی است. این ایده که در بسیاری از شهرهای اروپایی و برخی شهرهای آسیایی به‌خوبی اجرا شده، موجب کاهش مصرف سوخت، ترافیک و آلودگی هوا می‌شود. ضمن اینکه این مدل اقتصادی فرصت درآمدزایی برای بازنشستگان و سایر اقشار جامعه را فراهم می‌آورد.

مدیرعامل شرکت دانش‌بنیان بیان کرد: مشارکت فعال شهروندان به دو جهت کلیدی مؤثر است. نخست اینکه با ایجاد فضایی برای گفت‌وگو و تبادل نظر، دیدگاه‌ها و تجربیات متنوع در تصمیم‌گیری‌های شهری وارد می‌شود. این امر باعث می‌شود تصمیمات نه‌تنها بر پایه داده‌های آماری و مدل‌های مدیریتی، بلکه منعکس‌کننده نیازها و خواسته‌های واقعی مردم باشد. دوم اینکه مشارکت مدنی، حس تعلق و مسئولیت‌پذیری افراد را نسبت به محیط زندگیشان تقویت می‌کند.

سلطانی گفت: تجربیات موفق جهانی نشان می‌دهد که مدل‌های مشارکت شهروندی و تمرکززدایی در نقاط مختلف جهان به نتایج مطلوبی منجر شده‌اند. به‌عنوان مثال، شهرهای اسکاندیناوی مانند استکهلم و کپن‌هاگ از سال‌ها پیش به استفاده از سیستم‌های مشارکت مدنی پرداخته‌اند. همچنین در کشورهای در حال توسعه، پروژه‌های موفقی همچون «شهرهای هوشمند» در هند و چین با تکیه بر ظرفیت‌های محلی و فناوری‌های نوین، توانسته‌اند کیفیت زندگی را بهبود بخشند. این تجربیات می‌توانند الگوهایی برای مدیران شهری در ایران باشند.

وی افزود: نخستین گام، ایجاد بسترهای مناسب برای گفت‌وگو و تبادل نظر است. بسترهایی مانند جلسات مشورتی منظم، استفاده از فناوری‌های نوین در برگزاری نظرسنجی‌های آنلاین و ایجاد شبکه‌های اجتماعی محلی می‌توانند ابزارهای مؤثری برای جمع‌آوری نظرات شهروندان باشند. دومین نکته شفاف‌سازی فرایندهای تصمیم‌گیری و اطلاع‌رسانی به موقع به مردم است.

مدیرعامل شرکت دانش بنیان گفت: وقتی شهروندان از روندهای اجرایی و دلایل پشت تصمیمات مطلع شوند، اعتماد بیشتری نسبت به نهادهای مدیریتی پیدا می‌کنند. پژوهش‌های دانشگاه شهید بهشتی نیز نشان می‌دهند که شفافیت و مشارکت مدنی مستمر، موجب افزایش کارآمدی و کاهش فساد در مدیریت شهری می‌شود.

سلطانی تاکید کرد: همدلی و همکاری بین افراد جامعه، اساس ایجاد شبکه‌های اجتماعی قوی است. وقتی مردم احساس کنند که بخشی از یک کل بزرگ‌تر هستند و در تصمیم‌گیری‌های مهم شهری مشارکت دارند، انگیزه بیشتری برای همکاری در پروژه‌های مشترک پیدا می‌کنند. به‌عنوان مثال، استفاده از فضاهای بومی برای ارائه خدمات گردشگری یا اجاره دارایی‌های شخصی، تنها در صورتی موفق خواهد بود که مردم به‌عنوان شرکای اصلی این طرح‌ها حضور فعال داشته باشند.

در نهایت، هم‌افزایی و توسعه دانش شهری به‌عنوان رویکردهای نوین مدیریت شهری، از طریق همکاری نهادها، مشارکت شهروندان و تمرکززدایی قدرت، به بهبود کیفیت زندگی و توسعه پایدار کمک می‌کنند. مشارکت شهروندان در تصمیم‌گیری‌ها، علاوه‌بر افزایش شفافیت و اعتماد، حس مسئولیت‌پذیری و هم‌بستگی اجتماعی را تقویت خواهد کرد. مثال‌های اصفهان و شهرهای جهانی نشان می‌دهد که استفاده از ظرفیت‌های بومی، فناوری و مدل‌های مشارکتی، ضمن کاهش هزینه‌ها و آلودگی، اقتصاد محلی و گردشگری پایدار را تقویت می‌کند. ایجاد بسترهای گفت‌وگو، آموزش و انتقال اختیارات به سطح محلی، زمینه‌ساز مدیریتی کارآمد و مقاوم در برابر چالش‌های شهری است. به نقل از tgju

انتهای پیام/