tgju 3 1403-12-27 04:21:00 خروج ایران از عراق: آیا ترامپ میتواند نفوذ تهران را در بغداد محدود کند؟ این مقاله توسط پژوهشگران یک اندیشکده آمریکایی تهیه شده و نظرات بیانشده در آن دیدگاههای آمریکایی درباره روابط ایران و عراق را منعکس میکند. هدف از ترجمه و انتشار این مقاله آشنایی با نگاه آمریکاییها به روابط ایران و عراق و همچنین بررسی دیدگاه اندیشکدههای غربی نسبت به نفوذ ایران در عراق است. مقاله به روشنی برنامههای سیاستمداران آمریکایی در زمینه نفوذ ایران را به تصویر میکشد و نظرات روزنامه «توانآپ» را به ارمغان نمیآورد. پژوهشگران اندیشکده موسسه واشنگتن برای سیاستگذاری خاور نزدیک معتقدند که ایران از زمان انقلاب سال ۱۹۷۹، شبکهای از دوستان و گروههای نیابتی در خاورمیانه شکل داده است. این استراتژی در سالهای طولانی با موفقیت عمل کرده و «محور مقاومت» ایران به تدریج در عراق، لبنان و سوریه نفوذ قابل توجهی پیدا کرده است و این گروهها در این مناطق به مقابله با اسرائیل و آمریکا پرداختهاند. در سپتامبر ۲۰۱۴، شبهنظامیان حوثی تحت حمایت ایران بزرگترین شهر یمن را به تصرف خود درآوردند و به دنبال آن، یک نماینده مجلس ایران اعلام کرد که ایران بر چهار پایتخت عربی تسلط دارد: بغداد، بیروت، دمشق و صنعا. اما تحولات یک سال گذشته نظم منطقهای را به هم ریخته و ایران کنترل خود را بر دو پایتخت از این چهار پایتخت عربی از دست داده است. جنگ اسرائیل علیه لبنان آسیبهای زیادی به حزبالله لبنان که تحت حمایت ایران است، وارد کرده و در دسامبر ۲۰۲۴، نیروهای اهل سنت تحت حمایت ترکیه کنترل دمشق را از دست رژیم بشار اسد خارج کردند. حالا ایران نگران است که این وضعیت در عراق نیز تکرار شود. نیروهای امنیتی در یمن و ایران به نظر قدرتمند میرسند، اما وابستگان ایران در عراق در حال از دست دادن کنترل هستند. شبهنظامیان عراقی تحت حمایت ایران در طول سال ۲۰۲۴ به نیروهای آمریکایی و اهداف اسرائیلی حمله کردهاند، اما از ماه دسامبر دیگر عملیاتی انجام ندادهاند که نشاندهنده نگرانیشان از توجه واشنگتن است. سیاستمداران عراقی نیز تمایل بیشتری به تعامل با ایالات متحده دارند. دولت عراق تحت رهبری محمدشیاع السودانی که از متحدان نزدیک ایران است، در اواخر ژانویه سه امتیاز مهم به مقامهای آمریکایی داد. این امتیازها نشاندهنده احساس آسیبپذیری متحدان ایران در عراق است و واشنگتن باید از این فرصت بهرهبرداری کند و کنترل ایران را در عراق کاهش دهد. این کار نباید از طریق اقدام نظامی انجام شود، بلکه باید با دیپلماسی و تهدید به تحریمها و همکاری اطلاعاتی پیگیری شود. اهمیت عراق برای ایران به قدری است که آن را به عنوان «گاو شیرده» خود میشناسد. عراق پنجمین تولیدکننده بزرگ نفت خام در جهان است و بر خلاف ایران، تحت تحریمها قرار ندارد. به همین خاطر ایران میتواند از منابع عراق بهرهبرداری کند و به حمایتهای مالی از گروههای شبهنظامی خود ادامه دهد. دولت ایران به شدت به عراق وابسته است و تلاش میکند هزینههای اقدامات خود را به گردن عراقیها بیندازد. از سوی دیگر، کنترل بر عراق برای تهران ارزش نمادینی دارد و از دست دادن نفوذ در این کشور میتواند به تضعیف موقعیت داخلی نظام ایران منجر شود. ایران نسبت به واشنگتن نفوذ بیشتری در دولت عراق دارد و میتواند در مسائل داخلی این کشور دخالت کند. واشنگتن باید رویکرد خود را تغییر دهد و از حمایت از نخستوزیران عراقی که به ایران نزدیک هستند، دوری کند. انتخابات ۲۰۲۵ عراق باید آزاد و منصفانه باشد و فقط عراقیها در آن اثرگذار باشند. دولت آمریکا باید اقداماتی انجام دهد تا اطمینان حاصل کند که رهبران عراقی تحت فشار ایران نروند. این اقدامات شامل ترسیم خطوط قرمز و برقراری ارتباطات عمومی با عراقیهای مستقل است. دولت آمریکا همچنین باید در برابر نخبگانی که به منافع عراق آسیب میزنند، سختگیرتر عمل کند و داراییهای آنها را تحت تحریم قرار دهد. در نهایت، دولت ترامپ باید از موقعیتهای پیشآمده بهرهبرداری کند و از طریق مذاکره بر سر توافق هستهای با ایران، بر نگرانیهای تهران در مورد عراق تأکید نماید. در این راستا، آمریکا باید ترکیبی از دیپلماسی سختگیرانه و تحریمها را در پیش بگیرد تا بتواند نفوذ ایران را در عراق کاهش دهد و در عین حال وضعیت خود را در مذاکرات هستهای تقویت کند. به نقل از tgju انتهای پیام/ منبع: tgju بازگشت