آیا پس از هشت سال، مجمع تشخیص به تصویب پالرمو و سی‌اف‌تی می‌رسد؟

توافق بر سر این دو لایحه در کنار مذاکرات جاری با آمریکا از سوی برخی تحلیلگران به‌عنوان نشانه‌ای از احتمال بهبود روابط ایران با جامعه جهانی تلقی شده است.

ایران در کنار کره شمالی و میانمار سه کشوری است که در فهرست سیاه FATF قرار دارند. این وضعیت به معنای محدودیت شدید در روابط بانکی و تجاری با کشورهای دیگر است. گروه ویژه اقدام مالی به شدت بر تعاملات با این سه کشور نظارت دارد و این امر موجب می‌شود که بسیاری از کشورها از انجام مبادلات مالی با ایران خودداری کنند. به‌گونه‌ای که مقامات دولت دوازدهم اعلام کردند که روسیه و چین به‌عنوان دو کشور هم‌پیمان ایران از این کشور خواسته‌اند تا به FATF بپیوندند. اطلاعات منتشر شده حاکی از آن است که در دی ماه سال گذشته روسیه به‌طور مشخص در مذاکرات مربوط به «توافق جامع راهبردی» بر لزوم پذیرش الزامات FATF توسط ایران تأکید کرده است.

در مورد لایحه‌های پالرمو و CFT باید گفت که اهمیت خروج از فهرست سیاه FATF به‌ویژه پس از امضای توافق هسته‌ای روشن می‌شود. در واقع یکی از نخستین اقدامات پس از برجام تلاش برای حذف نام ایران از این فهرست بود. ایران در این مدت کنوانسیون‌های مرتبط با FATF را پذیرفته و قوانین لازم را به تصویب رسانده است. اما دو کنوانسیون پالرمو و CFT که به شکل لایحه به مجلس ارسال شده‌اند هنوز به قانون تبدیل نشده‌اند. مجلس دهم این دو لایحه را تأیید کرده و لایحه پالرمو در شورای نگهبان نیز تصویب شد اما به‌دلیل ایرادات هیات نظارت بر حسن اجرای سیاست‌های کلی نظام به مجمع تشخیص رفت. لایحه CFT نیز با ایراد شورای نگهبان مواجه شده و به همین مجمع ارسال گردید. با وجود تلاش‌های دولت وقت این دو لایحه در مجمع بلاتکلیف ماندند و در نهایت در اسفند ۹۸ FATF ایران را به فهرست سیاه خود اضافه کرد.

امروز باید دید که مجمع تشخیص چه تصمیمی در این زمینه خواهد گرفت. این مجمع پس از درخواست دولت جدید و تأیید رهبری بار دیگر دو لایحه را در دستور کار خود قرار داده است. مسعود پزشکیان رئیس‌جمهور یکی از اهداف اصلی خود را حل چالش‌ها در ارتباط با جهان عنوان کرده و در نخستین نشست خبری خود درباره FATF اظهار داشت: «چاره‌ای جز حل بحث FATF نداریم.» در ادامه مجمع تشخیص با تشکیل کمیسیون مشترک به بررسی این لوایح پرداخته است. با شروع فعالیت مجمع برخی نمایندگان مخالف دولت شروع به اعتراض کردند اما محمدباقر قالیباف رئیس مجلس به آن‌ها پاسخ داد که مجلس هیچ مسئولیتی در قبال FATF ندارد زیرا مجلس دهم این دو لایحه را تأیید کرده است. در ۲۵ اسفند ماه سال گذشته سخنگوی مجمع اعلام کرد که این کمیسیون به دو لایحه رأی مثبت داده است. جعفر قادری نایب رئیس کمیسیون اقتصادی مجلس به گفت که بحث اصلی در مجمع پیرامون پذیرش این دو کنوانسیون تحت شرایط خاصی است. شرایطی که ممکن است بعد از خروج از فهرست سیاه بر اساس پذیرش لوایح برداشته شود. به‌نظر می‌رسد که در مجمع تشخیص پس از هشت سال طرفداران لوایح مرتبط با FATF در حال افزایش هستند.

تجربه‌های گذشته نشان می‌دهد که حتی در صورت موفقیت مذاکرات ایران و آمریکا حضور در فهرست سیاه FATF و قرار گرفتن در کنار کره شمالی مانع بزرگی در راستای بهبود روابط اقتصادی با دیگر کشورها خواهد بود. تداوم حضور ایران در این لیست نه تنها بر دولت بلکه بر بخش خصوصی نیز تأثیرات منفی دارد و زمینه‌ساز ورود دلالان به معاملات مالی می‌شود. این دلالان با استفاده از شرایط موجود سودهای کلانی به جیب می‌زنند و گروه‌های ذی‌نفعی را به وجود می‌آورند که منافع‌شان در ادامه وضعیت تحریمی است. این گروه‌ها پیش‌تر در مسیر پذیرش کنوانسیون‌های پالرمو و CFT کارشکنی کرده و به‌احتمال زیاد در آینده نیز به فعالیت‌های خود ادامه خواهند داد. به نقل از فراز

انتهای پیام/