خلیج فارس: گنجینه‌ای بی‌نظیر از فرصت‌های اقتصادی و استراتژیک
به مناسبت روز ملی خلیج فارس فرصت مناسبی است تا نگاهی تحلیلی به ظرفیت‌های اقتصادی این پهنه آبی استراتژیک بیندازیم؛ منطقه‌ای که نه‌تنها پیوند دهنده فرهنگ‌ها و تمدن‌ها در طول تاریخ بوده بلکه امروزه به‌عنوان قلب تپنده انرژی ترانزیت و اقتصاد دریامحور منطقه و جهان عمل می‌کند.
موقعیت ژئواکونومیکی بی‌نظیر خلیج فارس خلیج فارس با وسعتی نزدیک به 233 هزار کیلومتر مربع در جنوب غربی آسیا قرار دارد و مرز دریایی هشت کشور منطقه را تشکیل می‌دهد. با ذخایر عظیم نفت و گاز در خشکی و دریا موقعیت جغرافیایی ممتاز این خلیج آن را به یکی از نقاط کانونی تجارت جهانی تبدیل کرده است. نزدیکی آن به تنگه هرمز به‌عنوان یکی از راهبردی‌ترین مسیرهای نفتی دنیا اهمیت این منطقه را دوچندان کرده است. بیش از 20 میلیون بشکه نفت روزانه از این تنگه عبور می‌کند که معادل یک‌سوم نفت حمل‌شده جهان است.
خلیج فارس؛ شاهراه ترانزیت منطقه‌ای و بین‌المللی با افزایش تقاضای تجارت جهانی نقش ترانزیتی خلیج فارس بیش از همه نمایان شده است. ایران با استفاده از بنادر جنوبی خود به حلقه واسط بین کشورهای آسیای مرکزی قفقاز و اوراسیا با آب‌های آزاد جهان تبدیل شده است. کریدور بین‌المللی شمال–جنوب (INSTC) که هند را از طریق بنادر ایرانی به روسیه و اروپا متصل می‌کند به‌عنوان یکی از پروژه‌های ترانزیتی مهم قرن محسوب می‌شود. هم‌اکنون برنامه‌هایی برای فعال‌سازی کریدور شرق–غرب و ارتقاء موقعیت ایران در زنجیره حمل‌ونقل جهانی در حال پیگیری است.
سواحل مکران؛ فرصتی ویژه برای توسعه ایران در کریدورهای بین‌المللی سواحل مکران در جنوب شرقی ایران به‌عنوان یکی از بکرترین و راهبردی‌ترین نواحی ساحلی کشور به سرعت در حال تبدیل شدن به پیشران توسعه اقتصادی و ترانزیتی ایران است. این سواحل که از شرق بندر جاسک تا مرز پاکستان امتداد دارند به دلیل نزدیکی به آب‌های آزاد اقیانوس هند و فاصله کوتاه تا کریدورهای تجاری بین‌المللی در موقعیت ژئواکونومیکی کم‌نظیری قرار دارند.
اقتصاد دریا؛ فرصتی مغفول در سیاست‌گذاری اقتصادی خلیج فارس تنها مسیر صادراتی ایران نیست بلکه خود دارای ظرفیت‌های عظیم برای توسعه «اقتصاد دریا» است. از صنعت شیلات گرفته تا کشتیرانی و گردشگری دریایی همگی فرصت‌هایی هستند که هنوز بهره‌وری مؤثری از آن‌ها نشده است. برآوردها نشان می‌دهند که ظرفیت صادرات محصولات آبزی در ایران می‌تواند تا چندین برابر وضعیت فعلی افزایش یابد.
خلیج فارس و کریدورهای جهانی آینده با تغییر معادلات ژئوپلیتیکی در جهان خلیج فارس به‌عنوان درگاه جایگزین برای تجارت جهانی بیشتر از قبل مطرح می‌شود. برنامه‌هایی نظیر کریدور هند-ایران-روسیه و پروژه‌های اتصال ریلی چین به خاورمیانه به تقویت موقعیت خلیج فارس در زنجیره جهانی کالا کمک می‌کنند.
خلیج فارس؛ سرمایه‌ای ملی فرصتی منطقه‌ای خلیج فارس تنها یک پهنه آبی نیست بلکه یک اَبَرصحنه اقتصادی ترانزیتی و انرژی است که می‌تواند موتور محرک اقتصاد ملی ایران باشد. برای تحقق این ظرفیت نیاز به سیاست‌گذاری یکپارچه توسعه زیرساخت‌های بندری و لجستیکی و جلب سرمایه‌گذاری در اقتصاد دریا است. در روز ملی خلیج فارس توجه به این واقعیت حیاتی است که فرصت‌های ژئواکونومیکی این منطقه هنوز به شکوفایی نرسیده‌اند و آینده اقتصاد ایران ممکن است در دل همین دریا نهفته باشد. به نقل از الف
انتهای پیام/