بازار خودرو در وضعیت بحرانی قرار گرفت

بازار خودرو در ایران در سال گذشته با چالش‌های فراوانی مواجه بوده است؛ دوره‌ای پر از نوسانات قیمتی کاهش معاملات تغییرات در سیاست‌ها و تمایل خریداران به انتظار.

نوسانات قیمتی شدید در آغاز سال ۱۴۰۳ قیمت خودروها همانند سال‌های قبل روندی صعودی را تجربه کرد. در سه‌ماهه اول سال قیمت خودروهای داخلی به طور میانگین حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش پیدا کرد. به عنوان مثال قیمت پراید ۱۱۱ از حدود ۲۵۰ میلیون تومان در فروردین به بیش از ۳۲۰ میلیون تومان در تیرماه رسید. همچنین پژو ۲۰۷ دنده‌ای از قیمت ۵۸۰ میلیون تومان به ۷۰۰ میلیون تومان نزدیک شد. اما از تابستان ۱۴۰۳ این روند صعودی متوقف و بازار به تدریج به رکود رفت. عواملی چون کاهش نرخ ارز از ۶۰ هزار تومان به ۴۸ هزار تومان افزایش عرضه در سامانه فروش خودرو و محدودیت واردات خودروهای کارکرده موجب شد تا قیمت‌ها در ماه‌های پاییز و زمستان به آرامی کاهش یابد. در بهمن ۱۴۰۳ بازار به نوعی متوقف شد و کاهش تقاضا باعث افت قیمت‌ها به میزان ۱۰ تا ۱۵ درصد نسبت به تابستان شد.

رکود در معاملات و انتظار خریداران یکی از ویژگی‌های بارز بازار خودرو در این مدت کاهش شدید در خرید و فروش بود. بررسی‌های میدانی نشان می‌دهد که حجم معاملات نسبت به سال گذشته بیش از ۵۰ درصد کاهش یافته است. دلیل اصلی این رکود به کاهش قدرت خرید مردم نوسانات نرخ ارز تورم عمومی و عدم پیش‌بینی‌پذیری اقتصادی مربوط می‌شود. خریداران ترجیح می‌دهند منتظر کاهش بیشتر قیمت‌ها یا ورود خودروهای وارداتی بمانند.

تغییر رفتار فروشندگان: افزایش آگهی‌ها و کاهش فروش نکته قابل توجه این است که در سامانه‌های آنلاین فروش خودرو تعداد آگهی‌ها به طور چشمگیری افزایش یافته اما نرخ تبدیل آگهی به معامله بسیار پایین مانده است. فروشندگان به ویژه در نیمه دوم سال خودروهای خود را با قیمت‌های بالاتر از عرف بازار آگهی می‌کنند اما تمایل چندانی به فروش با قیمت‌های پایین‌تر ندارند. این موضوع بازار را به سردرگمی قیمتی دچار کرده است.

ورود خودروهای وارداتی و تأثیر محدود بر بازار اگرچه با اجرایی شدن مصوبه واردات خودرو امیدواری‌هایی در میان 소비‌کنندگان به وجود آمد اما تعداد محدود خودروهای واردشده تعرفه‌های بالا و قیمت نهایی آنها تأثیر چندانی بر بازار نداشته است؛ چرا که این قیمت‌ها همچنان از توان خرید بیشتر مردم خارج است. همچنین سهم خودروهای چینی در بازار ایران افزایش یافته و شرکت‌های داخلی مدل‌های گوناگونی از این خودروها را با شرایط فروش اقساطی یا نقدی وارد بازار کرده‌اند اما استقبال از این خودروها به دلیل قیمت بالا و هزینه‌های نگهداری محدود بوده است.

افزایش هزینه‌های نگهداری از دیگر دغدغه‌های جدی مالکان خودرو افزایش هزینه‌های نگهداری و تعمیرات است. به عنوان مثال قیمت قطعات یدکی در سال ۱۴۰۳ به طور متوسط بیش از ۷۰ درصد افزایش یافته است. خدمات پس از فروش به خصوص برای خودروهای چینی با نارضایتی‌های زیادی همراه بوده است و برخی قطعات تا ماه‌ها در بازار موجود نیستند.

وعده‌های بی‌نتیجه و سیاست‌های ناتمام دولت در ابتدای سال ۱۴۰۳ وعده‌هایی از جمله واردات گسترده خودروهای کارکرده و نو حذف قرعه‌کشی و افزایش تولید را مطرح کرد. با این حال تنها تعداد کمی از خودروهای وارداتی به بازار عرضه شد و بسیاری از تولیدکنندگان حتی کاهش تولید داشته‌اند. به این ترتیب کاهش تولید و مشکلات تأمین قطعات مانع از افزایش عرضه شد و شفافیت در قیمت‌گذاری و مبارزه با سوداگری نیز نتیجه‌ای نداشت.

چشم‌انداز بازار بازار خودرو ایران از سال ۱۴۰۳ به این سو چرخه‌ای از افزایش قیمت رکود و ثبات نسبی را تجربه کرده است. در حال حاضر نیز بازار در وضعیت رکودی به سر می‌برد و علیرغم ثبات نسبی قیمت‌ها نشانه‌ای از رونق در معاملات وجود ندارد. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که اگر روند کاهشی نرخ ارز و تثبیت شرایط اقتصادی ادامه یابد قیمت خودروها در نیمه اول ۱۴۰۴ می‌تواند تا ۱۰ درصد دیگر کاهش یابد. همچنین با تحقق وعده‌های دولت در زمینه واردات گسترده خودرو می‌توان به بهبود وضعیت بازار در نیمه دوم سال امیدوار بود.

به طور کلی بازار خودرو ایران در یک سال گذشته نمایانگر بی‌اعتمادی مصرف‌کنندگان ضعف در سیاست‌گذاری و ناتوانی در پاسخ‌گویی به نیازهای واقعی مردم بوده است. به نظر می‌رسد این بازار در یک بن‌بست روانی و اقتصادی قرار دارد و خروج از این وضعیت نیازمند اصلاحات بنیادین و برنامه‌ای شفاف و عملی است؛ چیزی که در سال ۱۴۰۳ محقق نشد اما برای ۱۴۰۴ هنوز دیر نیست. به نقل از تابناک

انتهای پیام/