
منشأ طلای جهان: کشف رازهای میلیارد ساله!
احتمال میرود که ستارههای مرده زودتر از آنچه که پیشتر تصور میشد شروع به تولید مقدار زیادی طلا کرده باشند. دانشمندان اکنون بر این باورند که فورانهای قدرتمند مغناطیسی از ستارههای نوترونی با میدان مغناطیسی شدید که به نام "مگنت اختر یا مگنتار" شناخته میشوند ممکن است علت اصلی این پدیده باشند.
در پژوهش جدیدی که به تازگی منتشر شده محققان نشان دادهاند که این فورانهای عظیم موسوم به "مگنت اختر" ممکن است خیلی زود و پس از بیگبنگ شروع به فعالیت کرده و طلا را در کیهان پراکنده کرده باشند؛ یعنی بسیار زودتر از آنچه که در گذشته تصور میشد.
این موضوع برای مدتها منشأ تولید حجم عظیم طلای کیهانی یک معما برای دانشمندان بوده است. در سال ۲۰۱۷ ستارهشناسان برای نخستین بار برخورد دو ستاره نوترونی فوقالعاده متراکم را رصد کردند که در فاصله ۱۳۰ میلیون سال نوری از زمین اتفاق افتاده و نوری را ساطع کرد که نشاندهنده وجود فلزات سنگین از جمله پلاتین و طلا بود. اما این واقعه نتوانست توضیح دهد که چگونه طلا در روزهای اولیه جهان شکل گرفته چرا که زمان کافی برای وقوع چنین برخوردهایی در آغاز جهان وجود نداشته است.
اکنون دانشمندان معتقدند که مگنت اخترها از همان ابتدای عمر کیهان وجود داشته و ممکن است تا ۱۰ درصد از تمامی عناصر سنگینتر از آهن در کهکشان راه شیری را تولید کرده باشند.
برای بررسی این فرضیه پژوهشگران به تحلیل دادههای ۲۰ ساله از تلسکوپهای ناسا و آژانس فضایی اروپا پرداخته و با استناد به مطالعهای در سال ۲۰۲۴ میلادی دریافتند که فورانهای عظیم مگنت اختر میتوانند مواد متعددی از جمله فلزات سنگین را از پوسته ستارههای نوترونی به فضا پرتاب کنند.
آخرین فوران مگنت اختر که از زمین مشاهده شد در سال ۲۰۰۴ میلادی روی داد. در آن زمان تنها یک سیگنال ضعیف گاما رصد شد که هیچکس فکر نمیکرد اهمیت خاصی داشته باشد؛ اما اکنون این سیگنال شباهت زیادی به آن چیزی دارد که دانشمندان انتظار دارند هنگام تولید و پرتاب فلزات سنگین از مگنت اخترها مشاهده کنند.
بر اساس یافتههای جدید فورانهای مگنت اختر مقدار زیادی پرتوهای پرانرژی تولید میکنند که میتواند کلید تشکیل طلا و سایر عناصر سنگینتر از آهن باشد. چگالی بالای نوترونها در این فورانها ممکن است باعث جذب ناگهانی چندین نوترون توسط اتمهای سبک شود. این پدیده باعث بیثباتی اتمها و واکنشهای زنجیرهای واپاشی هستهای میشود که به تولید عناصر سنگینتر منجر میگردد.
به گفته انیرود پاتل نویسنده اصلی این تحقیق و دانشجوی دکترای اخترفیزیک دانشگاه کلمبیا: «خیلی جالب است که تصور کنیم برخی از قطعات گوشی یا لپتاپ ما ممکن است میلیونها سال پیش در نتیجه یک انفجار عظیم در اعماق کهکشان تشکیل شده باشند.»
گام بعدی محققان بررسی دقیقتر دادههای مربوط به فورانهای قدیمیتر مگنت اخترهاست. همچنین مأموریت آینده ناسا به نام COSI که قرار است در سال ۲۰۲۷ به فضا پرتاب شود به بررسی همین پدیدهها کمک خواهد کرد. تلسکوپ گامارِی میتواند پدیدههای انرژی بالای کیهانی از جمله فورانهای مگنت اخترها را با دقت بیشتری مورد بررسی قرار دهد. به نقل از الف
انتهای پیام/