
بله، بمب هستهای و بمب اتم به طور کلی به یک نوع سلاح اشاره دارند، اما ممکن است در برخی از زمینهها تفاوتهایی وجود داشته باشد. بمب اتم معمولاً به سلاحهایی اط
یکی از صحنههای مهم در فیلم پرفروش اوپنهایمر به گفتوگوی دانشمندان برجسته آمریکایی درباره تولید سلاح هستهای پیشرفتهتری به نام بمب هیدروژنی اختصاص دارد؛ این بحث بعد از نخستین آزمایش هستهای اتحاد جماهیر شوروی شکل میگیرد. هدف از ساخت این سلاح ترموهستهای جدید که نخستین بار توسط ادوارد تلر مطرح شد این بود که آمریکا بتواند در دوران جنگ سرد مجدداً برتری نظامی خود را احیا کند؛ چرا که بمب معروف به اچ-بمب (H-Bomb) نسبت به بمب اتمی اولیه یعنی ای-بمب (A-Bomb) قدرت تخریبی به مراتب بیشتری داشت. حرف A اختصار atomic است و به سرعت به عنوان نام رایج نخستین سلاحهای هستهای شناخته شد. استفاده از بمب اتم تنها محدود به آزمایشهای نظامی آمریکا نبود و در دو مورد نیز در جنگها به کار گرفته شد — که تا امروز تنها بارهایی است که از سلاحهای هستهای در جنگ استفاده شده است. این دو بمب در سال ۱۹۴۵ بر فراز شهرهای هیروشیما و ناکازاکی ژاپن تخلیه شدند و با ایجاد ویرانی وسیع جنگ جهانی دوم را به پایان رساندند.
در ادامه بمب هیدروژنی ادوارد تلر نیز توسط دو قدرت اصلی (آمریکا و شوروی) ساخته شد و به تدریج بخش عمدهای از زرادخانههای هستهای آنها و دیگر کشورها را تشکیل داد به طوری که تا اواخر دهه ۱۹۸۰ بیش از ۴۰ هزار سلاح ترموهستهای تولید شد. اما سوال این است که تفاوت اصلی بمبهای اتمی و بمبهای هیدروژنی چیست؟ در واقع تفاوت بین این دو به نحوهٔ فعالسازی و چگونگی ایجاد انفجار در آنها مربوط میشود. از نظر فنی تمام بمبهای اتمی به عنوان بمبهای هستهای به شمار میروند؛ زیرا آنها از شکافت هستهای به عنوان منبع انرژی خود بهره میبرند (بر خلاف بمبهای سنتی مانند تیانتی و دینامیت که از واکنشهای شیمیایی استفاده میکنند).
با این حال تفاوت کلیدی بین سلاحهای اتمی و سلاحهای ترموهستهای مانند بمب هیدروژنی وجود دارد؛ زیرا سلاحهای ترموهستهای علاوه بر شکافت از همجوشی هستهای نیز استفاده میکنند. بمبهای ترموهستهای از بمبهای اتمی کوچک برای انفجار استفاده میکنند و در حالی که تمام بمبهای اتمی به عنوان بمبهای هستهای شناخته میشوند اما همه بمبهای هستهای الزماً بمب اتمی نیستند. واژه اتمی اکنون بهعنوان اصطلاحی برای توصیف سلاحهایی که از شکافت هستهای به عنوان منبع اصلی انرژی خود استفاده میکنند به کار میرود.
شکافت زمانی انرژی تولید میکند که هسته یک اتم توسط برخورد ذرهای دیگر معمولاً نوترون شکسته شود. اگر نوع مناسب ماده بهدرستی کنار هم قرار گیرد مانند اورانیوم یا پلوتونیوم تصفیهشده واکنش زنجیرهای شکافت رخ میدهد که در آن اتمهای بیشتری توسط نوترونهای منتشر شده از شکافتهای قبلی شکسته میشوند و انفجاری شدید و لحظهای به وجود میآید. بمبهای ترموهستهای نیز جزو سلاحهای هستهای هستند اما آنها بهجای شکافت از همجوشی استفاده میکنند. وقتی دو اتم بهزور ترکیب میشوند اتم جدید جرم کمتری نسبت به مجموع جرم دو اتم اولیه پیدا میکند و این جرم باقیمانده به انرژی تبدیل میشود که انفجار هستهای را ایجاد میکند.
آیا بمب کثیف بهعنوان سلاح هستهای در نظر گرفته میشود؟ با وجود اینکه همجوشی هستهای مرگبارترین سلاح شناختهشده توسط انسان را ایجاد کرده اما استراتژیستهای نظامی به رآکتورهای همجوشی بهعنوان روشی برای بهبود تواناییهای تهاجمی و دفاعی خود نگاه میکنند. بمب کثیف بهعنوان سلاحی محتمل که ممکن است توسط تروریستها یا کشورهای کوچک به کار گرفته شود توجه زیادی را به خود جلب کرده است. زیرا ساخت آن بسیار آسانتر و عملیتر از سلاحهای هستهای یا ترموهستهای سنتی است. بمب کثیف در واقع فقط یک ماده منفجره معمولی است که مواد رادیواکتیو به دور آن پیچیده شده؛ زمانی که بمب منفجر میشود این مواد پخش شده و افرادی که در نزدیکی آن قرار دارند را آلوده میکند.
در بمب کثیف هیچگونه فرآیند همجوشی یا شکافت هستهای برای ایجاد انرژی انفجار وجود ندارد. بهجای آن تابش رادیواکتیو از موادی مانند تجهیزات پزشکی یا زبالههای هستهای موجود است. بنابراین بمب کثیف نه یک سلاح اتمی محسوب میشود و نه یک سلاح هستهای. این سلاح خطر کمتری دارد زیرا ممکن است فقط در چند ساختمان یا در چند کیلومتر اطراف خود خرابی به بار آورد در حالی که سلاحهای ترموهستهای میتوانند صدها برابر قدرتمندتر باشند. به نقل از tgju
انتهای پیام/