
ناترازی: نشانهای از ورشکستگی در اقتصاد ایران؛ آینده بانکهای خصوصی چه خواهد شد؟
علی فروزان فر؛ پنج بانک و مؤسسه مالی و اعتباری خصوصی در کشور بر اساس آخرین صورتهای مالی ۹ ماهه منتهی به آذر ۱۴۰۳ با مجموعاً ۶۲۴ هزار میلیارد تومان زیان انباشته روبرو هستند؛ زیانی که بهطور متوسط ۲۵ درصد آن تنها در همین دوره ۹ ماهه به وقوع پیوسته است. این شرایط بار دیگر سوالات جدی پیرامون آینده فعالیت این بانکها و ضرورت انجام اصلاحات ساختاری در آنها را مطرح میکند. آیا ادامه فعالیت این نهادها به نفع اقتصاد کشور است یا باید فرآیند اصلاح ساختاری ادغام یا حتی حذف آنها در دستور کار قرار گیرد؟
فرشاد پرویزیان اقتصاددان و نایبرئیس انجمن اقتصاد ایران ضمن بررسی عملکرد بانکهای خصوصی در ایران با انتقاد از نظام بانکی کشور به کمبود معیارهای مرسوم بانکی و گسترش ناکارآمدیهای ساختاری اشاره کرد.
پرویزیان با انتقاد شدید از نحوه عملکرد بانکها گفت: بانکهای ایرانی از استانداردهای جهانی فاصله گرفتهاند و در هیچ جای دنیا بانکی مجاز نیست به خود وام دهد یا منابعی که خلق میکند را برای بنگاهداری و ساخت مجتمعهای تجاری صرف کند. اما در ایران بانکها بخش عمدهای از نقدینگی کشور را تولید میکنند و سپس از همان منابع برای پروژههایی استفاده میکنند که فاقد توجیه اقتصادی هستند.
وی ادامه داد: در هیچ کجای دنیا بانکی ۲۵ درصد نقدینگی کل کشور را خلق نمیکند و سپس با آن بزرگترین مجتمع تجاری کشور را میسازد که در نهایت به ضرر خود بانک تمام میشود. این موضوع نشاندهنده انحراف وظیفه بانکداری به سمت بنگاهداری است.
پرویزیان همچنین بر این نکته تأکید کرد که بانکها باید منابع را به بهترین شکل تخصیص دهند و با انتقاد از مداخلات سیاستگذاران گفت: تسهیلات تکلیفی که به بانکها تحمیل میشود به تخصیص بهینه منابع آسیب میزند و در نهایت به زیاندهی و ورشکستگی بانکها منجر میشود. در این شرایط بانکها بهجای تخصیص منابع به پروژههای سودآور به طرحهای غیرسودآور اختصاص مییابند.
این اقتصاددان با اشاره به ضعف ساختارهای ارزیابی در بانکهای کشور گفت: از آنجا که بانکها به خودشان وام میدهند امکان ارزیابی دقیق طرحها وجود ندارد و این منجر به تخصیص غیربهینه منابع میشود.
پرویزیان همچنین به انتقاداتش از رفتارهای مداخلهگرایانه بانکها در حمایت از شرکتهای وابسته اشاره کرد و تأکید کرد که باید به بانکداری حرفهای بازگشت و از مداخلات سیاسی در نظام بانکی جلوگیری شود تا خطر بحرانهای بزرگتر کاهش یابد. به نقل از مشرق
انتهای پیام/