اخبار
بورس در پایین‌ترین نقطه تاریخی؛ ریسک‌ها به طور کامل محاسبه شده‌اند
بازار سرمایه ایران در نیمه دوم سال ۱۴۰۴ به فاز صعودی وارد شده و شاخص کل بورس به قله ۲.۷ میلیون واحدی بازگشته است. در دو هفته گذشته این شاخص بیش از ۲۰۰ هزار واحد رشد کرده هرچند که در دو روز پایانی هفته جاری با افتی مواجه شد که بخشی از این رشد را به عقب رانده است.
شاخص کل هم‌وزن نیز به عنوان معیاری دقیق‌تری از وضعیت کلی شرکت‌ها در همین مدت حدود ۳۰ درصد افزایش یافته است. این اعداد نشان‌دهنده این است که نه‌تنها سهام دلاری بلکه سهام کوچک و متوسط هم در کف تاریخی خود قرار دارند.
ریسک‌های سیستماتیک همچنان در قیمت‌ها پیش‌خور شده‌اند. تحریم‌های خارجی جنگ‌های منطقه‌ای سیاست‌های قیمت‌گذاری دستوری و نرخ بهره ۳۶ درصدی مجموعه‌ای از ریسک‌هایی هستند که در سال گذشته و نیمه اول سال جاری به بازار سرمایه فشار آوردند. با این حال تحلیل نسبت P/E فوروارد بازار (میانگین ۵.۲ واحد) نشان می‌دهد این ریسک‌ها تا حد زیادی در قیمت‌ها منعکس شده‌اند. مقایسه تاریخی نشان می‌دهد بورس اکنون در یکی از پایین‌ترین سطوح ارزش‌گذاری ۱۵ سال اخیر خود قرار دارد.
در شش ماه گذشته بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان از ارزش سهام شناور آزاد عملاً از گردش معاملات خارج شده است. این قفل‌شدگی عمدتاً به دلیل افت اعتماد سرمایه‌گذاران حقیقی و انتقال نقدینگی به بازارهای موازی نظیر طلا و دلار بوده است. این پدیده عمق بازار را کاهش داده و نوسان‌پذیری را افزایش داده است زیرا حجم عرضه و تقاضا به شدت محدود شده است.
یکی از چالش‌های اصلی برای شرکت‌های صادرات‌محور فاصله میان نرخ ارز نیما (میانگین ۷۰ هزار تومان) و نرخ بازار آزاد (حدود ۱۱۰ هزار تومان) است. این شکاف ۳۵ درصدی موجب کاهش سودآوری شرکت‌ها به‌ویژه در صنایع فولاد پتروشیمی و معدنی به‌طور مصنوعی شده است. بسیاری از شرکت‌های کوچک مجبورند بخشی از فروش‌های ارزی خود را با نرخ‌های توافقی نزدیک‌تر به دلار آزاد انجام دهند در حالی که ثبت مالی در سامانه نیما سودآوری اسمی آن‌ها را کمتر از واقعیت نشان می‌دهد.
با وجود تمام این ملاحظات پیش‌بینی مسیر آتی بازار دشوار است. تجربه نشان می‌دهد در دوره‌هایی که نسبت ارزش بازار به نقدینگی (Market Cap/M2) به سطوح حداقلی می‌رسد بورس پتانسیل رشد سریع را پیدا می‌کند. اکنون این نسبت کمتر از ۲۰ درصد است که در مقایسه با میانگین تاریخی (۲۷ تا ۳۰ درصد) سطح پایینی محسوب می‌شود. اگر سیاست‌گذار به بازنگری جدی در سیاست‌های خود اقدام کند می‌توان انتظار داشت بخشی از اعتماد از دست رفته بازگردد و بازار از کف قیمتی فاصله بگیرد.
حمید گنج‌خانی تحلیلگر ارشد بازار سرمایه اظهار داشت: با توجه به افت اخیر شاخص‌ها بورس همچنان جذاب است. افت‌های اخیر باعث شده بسیاری از سهم‌ها به کمترین سطح ارزش‌گذاری ۱۵ سال گذشته برسند. میانگین نسبت P/E بازار حدود ۵ واحد است که نشان‌دهنده این است که سرمایه‌گذاران می‌توانند در کمتر از ۵ سال اصل سرمایه خود را از سود عملیاتی شرکت‌ها بازپس گیرند حتی اگر هیچ رشدی هم در سودآوری رخ ندهد.
این تحلیلگر همچنین بیان کرد: ریسک‌های سیاسی و اقتصادی هنوز وجود دارند ولی بخش عمده‌ای از این ریسک‌ها «پیش‌خور» شده‌اند. بازار زمانی جذاب می‌شود که همه چیز بد به نظر می‌رسد؛ زیرا در آن زمان سهم‌ها زیر ارزش ذاتی معامله می‌شوند. صنایعی که ارتباط مستقیم با دلار و صادرات دارند مانند فولاد پتروشیمی و معادن بیشترین پتانسیل رشد را دارند.
بورس تهران در هفته‌های اخیر در موقعیتی ایستاده که از یک‌سو به دلیل انباشت ریسک‌های سیستماتیک و خروج نقدینگی به کف تاریخی رسیده و از سوی دیگر ارزش‌گذاری پایین سهام و نسبت‌های جذاب بنیادی می‌تواند فرصت بازگشت ایجاد کند. کلید اصلی این بازگشت در دستان سیاست‌گذار قرار دارد و تغییر در رویه‌ها می‌تواند این رشد را سریع‌تر و مطمئن‌تر کند. به نقل از خبر آنلاین
انتهای پیام/