اخبار
ایران، در کانون توجهات امنیتی کشورهای عربی قرار دارد.
کشورهای عربی به طور مداوم تأکید کرده‌اند که به اقدامات عملی ایران توجه دارند و نه به اظهارات سیاسی مقام‌ها. سیاست خارجی این کشورها نسبت به ایران بر سه محور اصلی استوار است: اول تمرکز بر عمل‌کردهای ایران دوم درخواست عدم دخالت ایران در امور داخلی آنها و سوم نگرانی از تمایل ایران برای تسلط نظامی و ایجاد هژمونی در منطقه. بر این اساس کشورهای عربی اعلام کرده‌اند که تا زمانی که این سه نگرانی حل نشود امکان عادی‌سازی کامل روابط با ایران وجود نخواهد داشت.
بنابراین کشورهای عربی با توجه به اصول سیاست خارجی خود در تلاش هستند تا از نفوذ یکجانبه یا هژمونی ایران جلوگیری کنند. در این راستا آنها از فشار و تحریم‌های دولت‌های غربی علیه ایران حمایت کرده و عادی‌سازی روابط ایران با غرب را تهدیدی برای خود قلمداد می‌کنند.
چندین دولت عربی از جمله عربستان سعودی و امارات در گذشته تلاش‌های زیادی برای جلوگیری از ادامه توافق‌ها انجام داده و در دوره نخست ریاست‌جمهوری دونالد ترامپ لابی‌های شدیدی برای شکست این توافقات به‌راه انداختند. با وجود اینکه گزارش اخیر درباره همکاری‌های امنیتی و نظامی شش کشور عربی با ایالات متحده و اسرائیل ممکن است دقیق نباشد محتوای آن با سیاست‌های کلی کشورهای عربی همخوانی دارد.
رویکرد ایران در سیاست خارجی که شامل دشمنی با غرب و تلاش برای عادی‌سازی روابط با کشورهای عربی است به نظر می‌رسد نادرست باشد. ایران باید رویکرد جدیدی در سیاست خارجی خود اتخاذ کرده و نگاه خود به منطقه را تغییر دهد. بهبود روابط منطقه‌ای به سیاست‌های منسجم و چندوجهی نیاز دارد که مسائل را با دنیا به طور کلی حل‌وفصل کند.
ایران همچنین باید مشکلات خود را با کشورهای عربی در چارچوب حل مسائل جهانی و به‌ویژه با غرب بررسی کند و از ساز و کارهای بین‌المللی برای حل و فصل مسائل خود بهره‌برداری کند. رویکردی که به سیاست همسایگی معروف شده در دولت سیزدهم در دستور کار قرار گرفته است اما باید توجه داشت که نمی‌توان سیاست خارجی منطقه‌ای را به‌جای سیاست خارجی بین‌المللی تلقی کرد.
علی‌رغم جنگ غزه و حمله اسرائیل به قطر کشورهای عربی هنوز ایران را تهدیدی بزرگ‌تر نسبت به اسرائیل تصور می‌کنند و جمهوری اسلامی ایران نتوانسته این احساس تهدید را کاهش دهد. همچنین کشورهای عربی خود را در اردوگاه غرب تعریف کرده و به همین خاطر سیاست‌های آنها به سیاست‌های آمریکا و متحدان غربی‌شان نزدیک است.
دولت‌های عربی به ویژه کشورهای جنوبی خلیج فارس حمایت‌های امنیتی و نظامی مشخصی از آمریکا دریافت کرده‌اند. هرچند حمله به قطر حادثه‌ای ناخوشایند بوده اما اطمینان آنها به تضمین‌های آمریکا بیشتر از اظهارات سیاسی ایران است. به عقیده کارشناسان نگرانی اصلی کشورهای عربی همچنان ایران است نه اسرائیل.
از اکتبر ۲۰۲۳ به‌دلیل هزینه‌هایی که اقدامات اسرائیل به سیاست‌های خاورمیانه‌ای آمریکا تحمیل کرده این کشور تحت فشار قرار گرفته تا به جنگ غزه پایان دهد. به همین دلیل روند عادی‌سازی روابط عربی با اسرائیل تحت تأثیر قرار گرفته اما نگرانی از ایران کماکان در صدر باقی مانده است.
به نظر می‌رسد که آمریکا سیاستی یکپارچه در قبال مسائل خاورمیانه در پیش گرفته که تغییرات چندانی با تغییر رؤسای‌جمهور نخواهد داشت. این سیاست شامل ایجاد همکاری‌های امنیتی و نظامی و ادغام اسرائیل در منطقه است که در چندین دوره ریاست‌جمهوری ادامه یافته و خواهد داشت. به نقل از tgju
انتهای پیام/