اخبار
دلار در آستانه تغییر: سکوت عمیق در بازار ارز
دلار در بازار آزاد امروز تحرکی کمجان و محتاطانه را به نمایش گذاشت. اسکناس آمریکایی که از روز شنبه تا ۱۰۶٬۷۰۰ تومان افت کرده بود امروز تا ۱۰۸٬۶۰۰ تومان صعود کرد اما خیلی زود این روند صعودی را از دست داد و به حوالی ۱۰۸ هزار تومان بازگشت. این نوسانات مکرر حالا به یک الگوی ثابت در معاملات تبدیل شده و در میانه دو مرز ۱۰۷ و ۱۰۸ هزار تومان نه عرضه توانسته آن را بشکند و نه تقاضا قادر به عبور از آن بوده است.
بازار در ظاهر آرام به نظر میرسد اما در باطن خود در حال فشرده شدن است؛ دامنه نوسانات هر بار کوچکتر میشود و به نظر میرسد دلار در حال آماده شدن برای تصمیمگیری است اما هنوز زمان آن نرسیده است. در شرایطی که خبری سیاسی یا اقتصادی جدید وجود ندارد نقش بازارساز بیش از همیشه پررنگ شده و تلاشهای او توانستهاند از افزایش شدید قیمتها جلوگیری کنند.
در واقع بازار به شرایط «تنفس مصنوعی» وارد شده است؛ نه رمق برای کاهش قیمت وجود دارد و نه انگیزهای برای صعود. معاملهگران میدانند که هر لحظه یکی از این دو مرز میتواند شکسته شود اما تا آن زمان هر نوسان فقط فرصتی برای تنفس در دل رکود است.
بازار در حال انتظار است؛ رفتار دلار در روزهای اخیر نشاندهنده یک انتظار فرسایشی است که در آن انرژی حرکتها تحلیل رفته و نوسانات به منظور حفظ توازن شکل میگیرند. نمودارهای کوتاهمدت نشان میدهند که دامنه نوسانات روز به روز محدودتر میشود و حرکات فعلی نه به شکست میانجامند و نه به یک روند مشخص. به نظر میرسد که بازار در حال «کوچککردن دایره تصمیمگیری» است و معاملهگران و بازارساز در حال ارزیابی یکدیگر هستند.
مرزهای ۱۰۷ تا ۱۰۸ هزار تومان به محور روانی و فنی اصلی بازار تبدیل شده است. شکستن یکی از این مرزها میتواند مسیر معاملات هفتههای آینده را مشخص کند. اما عدم وجود محرکهای جدید چه سیاسی و چه اقتصادی باعث شده تقاضا جان نگیرد و عرضه نیز به طور جدی وارد میدان نشود. به عبارتی دیگر بازار فعلاً ترجیح میدهد که به جای انتخاب مسیر انرژی خود را برای جهتی نامعلوم ذخیره کند.
از سوی دیگر رفتار معاملهگران نشان دهنده استراتژی غالب نوسانگیری کوتاهمدت است. ورود و خروجهای سریع حجم پایین معاملات و واکنشهای آنی به قیمتهای مرزی همگی نشاندهنده بیاعتمادی عمیق به شکلگیری روند پایدار هستند. بازارساز نیز با عرضههای محدود و کنترل شده موفق شده فضای هیجانی را مهار کند و مانع از خروج بازار از کنترل شود.
به همین دلیل با وجود اینکه دلار از محدوده ۱۰۶ بالاتر رفته این افزایش بیشتر شبیه یک اصلاح تنفسی است تا آغاز یک روند تازه؛ صعودی که در ظاهر رو به بالا است اما در باطن نشانهای از قدرت ندارد.
بازار دلار در حال حاضر در مرحله سوم از چرخه همیشگی خود قرار دارد؛ مرحلهای که پس از یک جهش ناگهانی و فرسایشی به فاز آرامش کوتاهمدت وارد میشود. از روزی که طرح «اسنپبک» تصویب شد موجی از هیجان در بازار دلار ایجاد شد و قیمت آن به سرعت از محدودههای پایینتر جهش کرد. با این حال همانطور که در بازار ایران معمول است این تب اولیه کاهش یافته و اکنون قیمت در بازهای محدود بین ۱۰۷ تا ۱۰۸ هزار تومان به ثبات نسبی رسیده است.
این مرحله را میتوان «نفس کشیدن بازار» نامید؛ دورهای که در آن نه فروشندگان توان ادامه اصلاح را دارند و نه خریداران انگیزه جهش جدیدی را. دلار پس از تجربه شوک اولیه اکنون به دنبال نقطه تعادل موقتی است تا انرژی لازم برای حرکت بعدی را جمعآوری کند.
اما آرامش کنونی بیشتر از آنکه نشانه ثبات باشد به نظر میرسد پایان موقت یک چرخه آشنا باشد. چرخهای که شامل سه بخش است: هیجان ناشی از یک عامل بیرونی کاهش تدریجی هیجان و کاهش قیمت با مداخله بازارساز و در نهایت دوره سکون و آرامش نسبی که در آن بازار به ظاهر آرام اما در باطن پراز فشار پنهان است.
در حال حاضر دلار در نقطه سوم این چرخه ایستاده است؛ مرحلهای که در ظاهر آرام اما در باطن ناپایدار است. عواملی چون تورم مزمن انتظارات تورمی و فقدان چشمانداز روشن در سیاستهای اقتصادی باعث میشوند این سکون پایدار نماند. به محض ایجاد محرکی جدید چرخه دوباره شروع خواهد شد؛ همان جهش همان اصلاح و دوباره همان آرامش کوتاهمدت داستان تکراری بازار ارز ایران.
در نهایت در حالی که بازار دلار به نظر آرام رسیده این سکوت شبیه آرامش پیش از یک نوسان جدید است. فشرده شدن دامنه قیمتی بین ۱۰۷ تا ۱۰۸ هزار تومان نشاندهنده جمع شدن انرژی در دل بازار است که به زودی با یک رویداد بیرونی یا تصمیم اقتصادی آزاد خواهد شد.
در شرایط کنونی نه عرضه بازارساز قدرت شکستن محدوده حمایتی را دارد و نه تقاضای واقعی توان عبور از سقفهای مقاومتی را. این توازن شکننده نتیجه مستقیم همان سهضلعی تکراری بازار ایران است: تورم انتظارات تورمی و مداخلات مقطعی. هر سه عامل به نوعی یکدیگر را خنثی کردهاند و نتیجه آن بازاری است که فعلاً ترجیح میدهد بیحرکت بماند.
اما این بیحرکتی پایدار نیست. دادههای تاریخی نشان میدهد دلار در چنین شرایطی معمولاً بیش از چند هفته در یک بازه فشرده دوام نمیآورد. فشردگی دامنه نوسان مقدمهای برای یک جهش جدید است؛ یا به سمت اصلاح عمیقتر در صورت ادامه عرضه و افت تقاضا یا جهش دوباره در صورت وقوع کوچکترین رویداد سیاسی یا روانی.
از منظر تحلیلی دلار اکنون در «منطقه تصمیم» قرار دارد. منطقهای که هر حرکت آن بیش از آنکه تابع منطقی بازار باشد به جهتگیری انتظارات وابسته است. اگر فضای روانی بازار دوباره ملتهب شود صعودی دیگر هرچند کوتاهمدت دور از ذهن نیست؛ اما اگر این آرامش موقت با ثبات سیاسی همراه شود ممکن است برای نخستینبار در ماههای اخیر دلار برای مدتی در محدودهای قابل پیشبینی بماند.
با این حال تجربه بازار ارز در ایران یک درس همیشگی دارد: هر بار که بازار آرام میگیرد در واقع در حال آماده شدن برای شوک بعدی است. به نقل از tgju
انتهای پیام/