اخبار
راز افزایش ناگهانی قیمت دلار؛ چطور نرخ دلار به ۱۱۳ هزار تومان رسید؟
دلار در میانه هفته قبل به‌طور غیرمنتظره‌ای از خواب زمستانی خود خارج شد و برای ثبت رکوردی جدید به حرکت درآمد. با وجود اینکه قیمت دلار در بازار آزاد از تاریخ ۲۴ مهر تا ۲۰ آبان به ثبات نسبی رسید و در محدوده ۱۰۷ تا ۱۰۸ هزار تومان باقی ماند این ثبات پس از ثبت رکورد تاریخی ۱۱۷ هزار و ۸۶۰ تومانی در اوایل مهرماه ۱۴۰۴ برای بسیاری از فعالان و مردم غیرمعمول به نظر می‌رسید. اما از تاریخ ۲۰ آبان قیمت دلار به‌طور ناگهانی از مرز ۱۰۸ هزار تومان عبور کرد و به کانال ۱۱۲ تا ۱۱۳ هزار تومان رسید. در این میان بسیاری به دنبال دلیل افزایش حدود ۵۰۰۰ تومانی قیمت ارز و شناخت عوامل موثر در این امر هستند.
۱. تأثیر ریسک سیاسی بر قیمت دلار مهم‌ترین عامل در نوسانات اخیر بازار یک سیگنال خارجی است که به‌طور مستقیم بر انتظارات تورمی و ریسک‌های سیستماتیک اثر می‌گذارد. هفته گذشته خبرهایی مبنی بر مذاکرات ایالات متحده و سه کشور اروپایی درباره ارائه قطعنامه‌ای جدید علیه ایران در جلسه آینده شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی منتشر شد. واکنش ایران به این خبری نیز نشان‌دهنده تأثیر آن بر بازار است. در چنین شرایطی هر گونه خبری مبنی بر احتمال افزایش تحریم‌ها و کاهش درآمدهای ارزی باعث می‌شود تا تجار و مردم عادی برای محافظت از دارایی‌های خود به تبدیل ریال به ارز روی بیاورند. همچنین سابقه نشان می‌دهد که هر خبری درباره پرونده هسته‌ای ایران حتی اگر تشریفاتی تلقی شود به سرعت بر قیمت دلار تأثیر می‌گذارد و آن را در سطوح بالاتر تثبیت می‌کند.
۲. نقش تقاضای فصلی و تسویه‌حساب ارزی عامل دوم یک پدیده دوره‌ای است که در پایان فصل پاییز و نزدیک به پایان سال میلادی رخ می‌دهد. شرکت‌های بزرگ واردات و صادرات به ویژه آن‌هایی که با طرف‌های بین‌المللی کار می‌کنند موظف به تسویه‌حساب‌های ارزی در پایان سال مالی هستند. در پی این عملیات حجم بالایی از تقاضا به‌صورت ناگهانی وارد بازار می‌شود و با تقاضای خرد تلاقی می‌کند. اگرچه بخش عمده این تقاضا از طریق کانال‌های رسمی تأمین می‌شود اما بخشی از آن به ناچار در بازار آزاد منعکس می‌گردد.
۳. شکست مقاومت روانی دلار در مرز ۱۰۸ هزار تومان عامل سوم به نوسانات طبیعی بازار برمی‌گردد که پس از یک دوره تثبیت به‌طور طبیعی به وقوع می‌پیوندد. در بازارهای مالی ثبات مطلق وجود ندارد و بازار به‌دنبال تعیین نقطه تعادل جدید تحت شرایط اقتصادی و سیاسی است. پس از شکستن مرز ۱۰۸ هزار تومان به عنوان مقاومت روانی بازار با حجم زیادی از تقاضای هیجانی مواجه شد و این در حالی است که رکود در بازارهای دیگر مانند بورس و مسکن سرمایه‌گذاران را به سمت خرید دلار سوق می‌دهد.
در حال حاضر بازار ارز ایران با عوامل قوی‌تری چون ریسک سیاسی تقاضای فصلی و شکست مقاومت فنی مواجه است و این موضوع چالش‌های جدیدی برای مدیریت بازار ایجاد کرده است. احتمال دارد در صورتی که قطعنامه‌ای غیرمنصفانه تصویب شود قیمت دلار باز هم رکوردهای جدیدی را ثبت کند درحالی‌که در صورت دریافت سیگنال‌های مثبت دیپلماتیک می‌توان انتظار اصلاح قیمتی کوتاه‌مدت را داشت. بازار ارز ایران به‌طور کلی از فاز تثبیت خارج شده و وارد فاز نوسانی با جهت‌گیری صعودی شده است که نیاز به مدیریت هماهنگ در سیاست‌های داخلی و خارجی دارد. به نقل از tgju
انتهای پیام/